12:61:00 NPK ಗೊಬ್ಬರ (Monoammonium Phosphate - MAP) ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುವ ಒಂದು ಜನಪ್ರಿಯ ಗೊಬ್ಬರವಾಗಿದೆ. ರೈತರಿಗೆ ಇದರ ಉತ್ತಮ ಫಲಿತಾಂಶದ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದಿದೆ, ಆದರೆ ಇದು ಏಕೆ ಇಷ್ಟು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಮತ್ತು ಯಾವ ಹಂತಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಸೂಕ್ತ ಎಂಬುದರ ಬಗ್ಗೆ ವಿವರವಾದ ಮಾಹಿತಿ ತಿಳಿದಿದ್ದರೆ ಇದರ ಉಪಯೋಗವನ್ನು ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿಸಬಹುದು. ಇಂದು ನಾವು 12:61:00 ಗೊಬ್ಬರದ ಸಂಯೋಜನೆ, ಕಾರ್ಯವಿಧಾನ, ಯಾವ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಹೇಗೆ ಬಳಸಬೇಕು, ಮತ್ತು ಇದರ ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರಯೋಜನಗಳ ಬಗ್ಗೆ ವಿಸ್ತಾರವಾಗಿ ತಿಳಿಯೋಣ.
12:61:00 NPK ಗೊಬ್ಬರ ಎಂದರೇನು?
ಇದು ಸಾರಜನಕ (N) ಮತ್ತು ರಂಜಕವನ್ನು (P) ಹೊಂದಿರುವ NPK ಗೊಬ್ಬರ, ಇದರಲ್ಲಿ ಪೊಟ್ಯಾಷಿಯಂ (K) ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಇದನ್ನು ಮೊನೊ ಅಮೋನಿಯಂ ಫಾಸ್ಫೇಟ್ (Monoammonium Phosphate - MAP) ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.
- ಸಂಯೋಜನೆ:
- ಸಾರಜನಕ (N): 12%.
- ರಂಜಕ (P): 61% (P2O5 ರೂಪದಲ್ಲಿ) - ಇದು ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ರಂಜಕದ ಪ್ರಮಾಣ.
- ಪೊಟ್ಯಾಷಿಯಂ (K): 0%.
- ರೂಪ: ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಕರಗುವ ರೂಪದಲ್ಲಿ (Water Soluble) ಲಭ್ಯವಿದೆ.
ಕಾರ್ಯವಿಧಾನ (ಸಾರಜನಕ ಮತ್ತು ರಂಜಕದ ಪಾತ್ರ 12:61:00 ರಲ್ಲಿ):
ಈ ಗೊಬ್ಬರದ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ರಂಜಕದ ಪ್ರಮಾಣವು ಇದರ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗೆ ಕಾರಣ:
- ಸಾರಜನಕ (12%): ಸಸ್ಯೀಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಅಗತ್ಯವಾದ N ಅನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ರಂಜಕದ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
- ರಂಜಕ (61% - ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು): ಇದು ಈ ಗೊಬ್ಬರದ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶ (Phosphorus base fertilizer). ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ರಂಜಕವು:
- ಬೇರುಗಳ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಅತಿ ಮುಖ್ಯ.
- ಒಟ್ಟಾರೆ ಸಸ್ಯದ ಶಕ್ತಿ (Energy Transfer) ಮತ್ತು ಜೀವಕೋಶ ವಿಭಜನೆಗೆ ಮುಖ್ಯ.
- ಎಲೆಗಳು ದಪ್ಪವಾಗಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
- ಹೂವು ಮತ್ತು ಕಾಯಿಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಗಾತ್ರಕ್ಕೆ ಅತಿ ಅವಶ್ಯಕ.
- ಇತರ ಪೋಷಕಾಂಶಗಳ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುತ್ತದೆ.
- ಸಂಯೋಜಿತ ಪರಿಣಾಮ: ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ರಂಜಕವು ಬೇರುಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ, ಸಸ್ಯದ ಶಕ್ತಿ ಸ್ಥಿತಿ ಮತ್ತು ಹೂವು/ಕಾಯಿಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಒತ್ತು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಸಾಕಷ್ಟು ಸಾರಜನಕವು ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಸಸ್ಯೀಯ ವಿಕಾಸವನ್ನು (Vigor) ತಡೆಯುತ್ತದೆ.
ಯಾವ ಹಂತಗಳಿಗೆ ಸೂಕ್ತ? (ಪಕ್ವತೆ ಹೊರತುಪಡಿಸಿ):
ಇದರ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ರಂಜಕದ ಅಂಶವು ಪಕ್ವತೆ ಬರುವವರೆಗೂ ಹಲವು ಹಂತಗಳಿಗೆ ಸೂಕ್ತವಾಗಿಸುತ್ತದೆ:
- ಸಸ್ಯೀಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಹಂತ (ಸಣ್ಣಕಾಂಡದ ಬೆಳೆಗಳಲ್ಲಿ): ಸಣ್ಣ ಕಾಂಡದ (Short Internode) ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ರೆಂಬೆ/ಕಸಿ (Branching/Tillering) ಬರಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ (ವಿಶೇಷ ಸಲಹೆ ನೋಡಿ).
- ಹೂಬಿಡುವ ಪೂರ್ವ ಹಂತ (Pre-Flowering): ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ರಂಜಕವು ಹೂಬಿಡುವಿಕೆಗೆ ಗಿಡವನ್ನು ಅತ್ಯುತ್ತಮವಾಗಿ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸುತ್ತದೆ.
- ಹೂಬಿಡುವ ಹಂತ (Flowering): ಹೂವುಗಳ ಆರಂಭ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಬೆಂಬಲ ನೀಡುತ್ತದೆ.
- ಕಾಯಿಗಳ ಗಾತ್ರ ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಹಂತ (Fruit Sizing): ಕಾಯಿಗಳ ಗಾತ್ರ ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಅತ್ಯಂತ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ.
- ಪಕ್ವತೆ ಬರುವ ಮೊದಲು ಯಾವುದೇ ಹಂತ: ಈ ಹಂತದವರೆಗೂ ಬಳಸಬಹುದು.
- ಸೂಕ್ತವಲ್ಲದ ಹಂತಗಳು:ಪಕ್ವತೆಯ ಹಂತದ ನಂತರ ಅಥವಾ ಕೊಯ್ಲಿಗೆ ಹತ್ತಿರ. (N ಮತ್ತು P ಹೊಸ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತವೆ).
ವಿಧಾನಗಳು (ಡ್ರಿಪ್, ಎಲೆ ಸಿಂಪರಣೆ, ಮಣ್ಣು) ಮತ್ತು ಹೊಂದಾಣಿಕೆ:
- ವಿಧಾನ: ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಕರಗುವ ರೂಪದಲ್ಲಿರುವುದರಿಂದ, ಡ್ರಿಪ್ ಇರಿಗೇಶನ್ (Fertigation) ಮತ್ತು ಎಲೆ ಸಿಂಪರಣೆ (Foliar Spraying) ಗೆ ಸೂಕ್ತ. ನೀರು ಕರಗಿಸಿ ಮಣ್ಣಿಗೆ ಅನ್ವಯಿಸಬಹುದು.
- ಹೊಂದಾಣಿಕೆ (Compatibility):
- ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಇತರ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
- ಸಲ್ಫೇಟ್ ಗೊಬ್ಬರಗಳು (Sulphate formulations) ಮತ್ತು ನೈಟ್ರೇಟ್ ಗೊಬ್ಬರಗಳೊಂದಿಗೆ (Nitrate Formulations) ಮಿಶ್ರಣ ಮಾಡುವುದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿ. ಸತು ಸಲ್ಫೇಟ್, ಕಬ್ಬಿಣದ ಸಲ್ಫೇಟ್, ಕ್ಯಾಲ್ಸಿಯಂ ನೈಟ್ರೇಟ್, ಪೊಟ್ಯಾಷಿಯಂ ನೈಟ್ರೇಟ್ ಇತ್ಯಾದಿ.
- ಬೆಂಟೋನೈಟ್ ಸಲ್ಫರ್ (Bentonite Sulphur) ನೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ (ನಿಧಾನ ಬಿಡುಗಡೆಯಿಂದಾಗಿ).
- ಚೆಲೇಟೆಡ್ (Chelated) ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಪೋಷಕಾಂಶಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
- ರೆಮೆಡಿ (Remedee - ವನಿತಾ ಕಂಪನಿ) / ಕಾಂಬಿಐ (Combii) ನಂತಹ ಮಿಶ್ರ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಪೋಷಕಾಂಶಗಳೊಂದಿಗೆ (ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಫೆರಸ್ Iron ಆಧರಿತ) ಉತ್ತಮ ಫಲಿತಾಂಶ ನೀಡುತ್ತದೆ.
- ಎಲೆ ಸಿಂಪರಣೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ಟಿಕರ್ ಬಳಸಬಹುದು. ಕಡಿಮೆ ನೀರು ಹಿಡಿದಿಡುವ ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ಡ್ರಿಪ್/ಡ್ರೆಂಚಿಂಗ್ ಮಾಡುವಾಗಲೂ ಸ್ಟಿಕರ್ ಬಳಸಬಹುದು.
- ಯಾವ ಬೆಳೆಗಳಿಗೆ ಸೂಕ್ತ: ಬೇರು, ಹೂವು, ಕಾಯಿ ಗಾತ್ರ ಅಥವಾ ಸಣ್ಣ ಕಾಂಡದ (Short Internode) ಬೆಳವಣಿಗೆ ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಯಾವುದೇ ಬೆಳೆಗಳಿಗೆ ಸೂಕ್ತ.
ಪ್ರಮಾಣ (Dosage):
- ಎಲೆ ಸಿಂಪರಣೆ (Foliar Spraying):
- 200 ಲೀಟರ್ ನೀರಿಗೆ: 500 ಗ್ರಾಂ.
- 20 ಲೀಟರ್ ನೀರಿಗೆ: 50 ಗ್ರಾಂ.
- 15 ಲೀಟರ್ ನೀರಿಗೆ: 35 ಗ್ರಾಂ.
- ಡ್ರಿಪ್ ಇರಿಗೇಶನ್ (Fertigation) / ಮಣ್ಣಿಗೆ ಅನ್ವಯಿಸುವುದು (ನೀರು ಕರಗಿಸಿ):
- ಆಗಾಗ್ಗೆ ನೀಡುವುದು ಉತ್ತಮ. ವೃತ್ತಿಪರ ಸಲಹೆ ಪಡೆಯಿರಿ ಅಥವಾ ಪ್ರತಿ 5 ದಿನಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ 25-50 ಕೆ.ಜಿ ಪ್ರತಿ ಎಕರೆಗೆ ಬಳಸಬಹುದು.
ಬೆಲೆ: ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಬೆಲೆ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಿವರಗಳಿಗಾಗಿ ಆನ್‌ಲೈನ್‌ನಲ್ಲಿ ಪರಿಶೀಲಿಸಬಹುದು. ಸೋಪಿಡ್ (Sopid) ಕಂಪನಿಯ ಉತ್ಪನ್ನ ಶುದ್ಧತೆಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿ, ಆದರೆ ಬೆಲೆ ಹೆಚ್ಚಿರಬಹುದು.
ವಿಶೇಷ ಸಲಹೆ: ಸಣ್ಣ ಕಾಂಡದ (Short Internode) ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಕಸಿ ಹೆಚ್ಚಿಸಲು (Branching/Tillering):
- ಕಾಂಡದ ಅಂತರದ ಪರಿಕಲ್ಪನೆ (Internode Concept): ಗಿಡದ ಕಾಂಡದ ಮೇಲೆ ಎಲೆಗಳು ಅಥವಾ ರೆಂಬೆಗಳು ಹೊರಬರುವ ಗಂಟುಗಳ (Nodes) ನಡುವಿನ ಅಂತರವನ್ನು ಕಾಂಡದ ಅಂತರ (Internode) ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಸಣ್ಣ ಕಾಂಡದ ಅಂತರ ಎಂದರೆ ಗಂಟುಗಳ ನಡುವೆ ಕಡಿಮೆ ಅಂತರವಿರುವುದು, ಇದರಿಂದ ಹೆಚ್ಚು ಗಂಟುಗಳು, ಹೆಚ್ಚು ರೆಂಬೆಗಳು/ಕಸಿ, ಹೆಚ್ಚು ಹೂವುಗಳು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಕಾಯಿಗಳು ಬರುತ್ತವೆ, ಇದು ಇಳುವರಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.
- 12:61:00 ಪಾತ್ರ: 12:61:00 ಗೊಬ್ಬರವು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಅದರ ಹೆಚ್ಚಿನ ರಂಜಕದ ಅಂಶದಿಂದಾಗಿ, ಸಣ್ಣ ಕಾಂಡದ ಅಂತರದ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ರೆಂಬೆ/ಕಸಿ (Branching/Tillering) ಬರಲು ಅತ್ಯಂತ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ. ಇದು ಅನೇಕ ಬೆಳೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಸ್ಯೀಯ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲು ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.
- ಬೆಳವಣಿಗೆ ಸಮತೋಲನ: 12% ಸಾರಜನಕವು ಸಸ್ಯೀಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದರೆ, ಹೆಚ್ಚಿನ ರಂಜಕವು ಬೇರು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ರೆಂಬೆಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಕಡೆಗೆ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ನಿರ್ದೇಶಿಸುತ್ತದೆ, ಅತಿಯಾದ ಕಾಂಡದ ಉದ್ದವನ್ನು (ದೊಡ್ಡ ಕಾಂಡದ ಅಂತರ Long Internode) ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ.
- ಯಾವ ಬೆಳೆಗಳಿಗೆ ಸಣ್ಣ ಕಾಂಡದ ಅಂತರ ಮುಖ್ಯ?: 5-6 ಅಡಿಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಎತ್ತರ ಬೆಳೆಯುವ ಬೆಳೆಗಳಲ್ಲಿ (ಅನೇಕ ತರಕಾರಿಗಳು, ಭತ್ತ, ಗೋಧಿ) ಹೆಚ್ಚು ರೆಂಬೆ/ಕಸಿ ಬರಬೇಕಾದರೆ ಸಣ್ಣ ಕಾಂಡದ ಅಂತರ ಮುಖ್ಯ.
ತೀರ್ಮಾನ:
12:61:00 NPK ಗೊಬ್ಬರವು ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ರಂಜಕವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಬೇರುಗಳ ಬಲವಾದ ಬೆಳವಣಿಗೆ, ಎಲೆಗಳ ದಪ್ಪ, ಹೂವು ಮತ್ತು ಕಾಯಿಗಳ ಗಾತ್ರ ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಅತ್ಯುತ್ತಮವಾಗಿದೆ. ಇದು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಸಣ್ಣ ಕಾಂಡದ ಅಂತರದ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ರೆಂಬೆ/ಕಸಿ ಬರಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ, ಇದರಿಂದ ಇಳುವರಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತದೆ. ಪಕ್ವತೆಯ ಹಂತದ ನಂತರವನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಬಹುತೇಕ ಎಲ್ಲಾ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಬಳಸಬಹುದು (ಡ್ರಿಪ್, ಎಲೆ ಸಿಂಪರಣೆ, ಮಣ್ಣಿಗೆ ಅನ್ವಯಿಸುವುದು). ಸಲ್ಫೇಟ್ ಮತ್ತು ನೈಟ್ರೇಟ್ ಗೊಬ್ಬರಗಳೊಂದಿಗೆ ಮಿಶ್ರಣ ಮಾಡುವುದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿ.
