IBA (ಇಂಡೋಲ್-3-ಬ್ಯುಟರಿಕ್ ಆಮ್ಲ) ಬೇರುಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಸಸ್ಯ ಹಾರ್ಮೋನ್ ಆಗಿದೆ. ಇದು ಗಿಡಗಳಲ್ಲಿ ನೈಸರ್ಗಿಕವಾಗಿ ಕಂಡುಬಂದರೂ, ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಇದರ ಸರಿಯಾದ ಬಳಕೆ ವಿಧಾನ ಮತ್ತು ಪ್ರಮಾಣ ತಿಳಿಯದೆ ಅನೇಕ ರೈತರು ತಪ್ಪು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ, ಇದರಿಂದ ಉತ್ತಮ ಫಲಿತಾಂಶ ಸಿಗುವುದಿಲ್ಲ ಅಥವಾ ಹಾನಿಯಾಗಬಹುದು. ಇಂದು ನಾವು IBA ಬಗ್ಗೆ ವಿಸ್ತಾರವಾಗಿ ತಿಳಿಯೋಣ. ಇದು ಹೇಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತದೆ, ಎಲ್ಲಿಂದ ಬರುತ್ತದೆ, ಹೇಗೆ ಬಳಸಬೇಕು ಮತ್ತು ಬಳಸುವಾಗ ಏನು ಎಚ್ಚರಿಕೆ ವಹಿಸಬೇಕು ಎಂಬ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ ಇಲ್ಲಿದೆ.
IBA (ಇಂಡೋಲ್-3-ಬ್ಯುಟರಿಕ್ ಆಮ್ಲ) ಎಂದರೇನು?
ಇದು ಒಂದು ರೀತಿಯ ಆಕ್ಸಿನ್ (Auxin) ಸಸ್ಯ ಹಾರ್ಮೋನ್.
- ಸ್ವರೂಪ: ಇದು ಸಸ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ನೈಸರ್ಗಿಕವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುವ ಒಂದು ಸಸ್ಯ ಹಾರ್ಮೋನ್ (Natural Occurring Plant Hormone).
- ಕಾರ್ಯ: ಇದರ ಮುಖ್ಯ ಕಾರ್ಯವೆಂದರೆ ಹೊಸ ಬೇರುಗಳ ಆರಂಭ ಮತ್ತು ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು (Root Development) ಉತ್ತೇಜಿಸುವುದು.
- ಗಿಡದಲ್ಲಿ ಪಾತ್ರ: ಸಸ್ಯ ಹಾರ್ಮೋನ್‌ಗಳು ಗಿಡದ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ವಿಕಾಸವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತವೆ (ಉದಾ: ಬೇರು ಬೆಳೆಯಿರಿ, ಕಾಂಡ ಬೆಳೆಯಿರಿ, ಹೂ ಬಿಡಿ).
IBA ಯ ಮೂಲ (ವಿಶೇಷ ಸಲಹೆ):
- ಮೂಲ: IBA ನೈಸರ್ಗಿಕವಾಗಿ ಮೆಕ್ಕೆಜೋಳ (Maize / Corn) ಸಸ್ಯದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಎಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಬೀಜಗಳಿಂದ ಇದನ್ನು ವಾಣಿಜ್ಯಕವಾಗಿ ಹೊರತೆಗೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಕಾರ್ಯವಿಧಾನ (Mode of Action) - ಬೇರುಗಳ ವಿಕಾಸ:
- IBA ಅನ್ನು ಬಳಸಿದಾಗ, ಇದು ಸಸ್ಯ ಕೋಶಗಳಿಗೆ ಬೇರುಗಳನ್ನು ಆರಂಭಿಸಲು ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು ಸಂಕೇತ ನೀಡುತ್ತದೆ.
- ಬೇರು-ಕಾಂಡ ಸಮತೋಲನ: ಗಿಡವು ತನ್ನ ಬೇರು (ಮಣ್ಣಿನ ಕೆಳಗೆ) ಮತ್ತು ಕಾಂಡದ (ಮಣ್ಣಿನ ಮೇಲೆ) ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. IBA ಬೇರುಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಿದಾಗ, ಈ ಸಮತೋಲನ ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳಲು ಗಿಡವು ತಾನಾಗಿಯೇ ಕಾಂಡದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.
- ಪರೋಕ್ಷ ಬೆಳವಣಿಗೆ: ಬಲವಾದ ಬೇರು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಗಿಡಕ್ಕೆ ನೀರು ಮತ್ತು ಪೋಷಕಾಂಶಗಳನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ, ಇದು ಪರೋಕ್ಷವಾಗಿ ಒಟ್ಟಾರೆ ಗಿಡದ ಬೆಳವಣಿಗೆ, ಎಲೆಗಳ ಹರಡುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಹೂವು/ಕಾಯಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.
IBA ಬಳಕೆಯ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು:
- ಬೇರುಗಳ ವಿಕಾಸವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ: ಇದು ಇದರ ಮುಖ್ಯ ಪ್ರಯೋಜನ. ಬಲವಾದ ಬೇರು ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.
- ಟಿಶ್ಯೂ ಕಲ್ಚರ್‌ನಲ್ಲಿ ಬಳಕೆ: ಟಿಶ್ಯೂ ಕಲ್ಚರ್ (Tissue Culture) ಪ್ರಯೋಗಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಸಸಿಗಳಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಬೇರುಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸಲು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ (ಮೈಕ್ರೋಪ್ರೊಪಗೇಶನ್ Micropropagation).
- ನರ್ಸರಿಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಕೆ: ನರ್ಸರಿಗಳಲ್ಲಿ (Nurseries) ಕಟಿಂಗ್‌ಗಳು (Cuttings) ಅಥವಾ ಸಸಿಗಳಲ್ಲಿ ಬೇಗನೆ ಬೇರು ಬರಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ, ಇದರಿಂದ ಅವುಗಳನ್ನು ಬೇಗನೆ ಮುಖ್ಯ ಹೊಲಕ್ಕೆ ನಾಟಿ ಮಾಡಬಹುದು.
- ಗಿಡದ ಹರಡುವಿಕೆ (Canopy) ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ: ಉತ್ತಮ ಬೇರುಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಎಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಕಾಂಡದ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತವೆ.
- ಹೂವು/ಕಾಯಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚಳ ಸಾಧ್ಯತೆ: ಉತ್ತಮ ಆರೋಗ್ಯವಂತ ಗಿಡವು ಹೆಚ್ಚು ಹೂವು/ಕಾಯಿಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸಬಹುದು.
- ಕಷ್ಟಕರ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಸಹಾಯ: ಚಳಿ ವಾತಾವರಣ ಅಥವಾ ಕೆಲವು ಮಣ್ಣಿನ ಪ್ರಕಾರಗಳಲ್ಲಿ ಬೇರು ಬೆಳವಣಿಗೆ ನಿಧಾನವಿದ್ದಾಗ ಅಥವಾ ಗಿಡ ಒತ್ತಡದಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಬೇರು ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಬಳಸಬಹುದು.
IBA ಯ ತಪ್ಪಾದ ಬಳಕೆಯ ಅಪಾಯಗಳು (ಅನಾನುಕೂಲಗಳು):
- ಅತಿಯಾದ ಪ್ರಮಾಣ (Overdosing) ಹಾನಿಕರ: ಹೆಚ್ಚು IBA ಬಳಸಿದರೆ ಬೇರು ಬೆಳವಣಿಗೆ ಕುಂಠಿತವಾಗಬಹುದು ಅಥವಾ ಇತರ ವಿರೂಪಗಳು ಉಂಟಾಗಬಹುದು. ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿದ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಬಳಸಿ. ಹೆಚ್ಚು ಫಲಿತಾಂಶ ಬರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೆಚ್ಚು ಬಳಸಿದರೆ ಹಾನಿ ಖಚಿತ.
- ಮಣ್ಣಿನ ತೇವಾಂಶ ಅಗತ್ಯ: IBA ಅನ್ನು ಬೇರುಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ ಬಳಸುವಾಗ ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ತೇವಾಂಶ ಇರಬೇಕು. ಹೊಸ ಬೇರುಗಳಿಗೆ ಬೆಳೆಯಲು ಮತ್ತು ಬದುಕಲು ನೀರು ಬೇಕು. ನೀರಿಲ್ಲದ ಒಣ ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ಬಳಸಿದರೆ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಲ್ಲ ಮತ್ತು ಬೇರುಗಳಿಗೆ ಹಾನಿಯಾಗಬಹುದು.
- ಸಸ್ಯ ಒತ್ತಡದಲ್ಲಿರುವಾಗ ಬಳಸಬೇಡಿ (Avoid during Plant Stress): ಗಿಡವು ತೀವ್ರ ಒತ್ತಡದಲ್ಲಿರುವಾಗ (ನೀರಿನ ಕೊರತೆ, ರಾಸಾಯನಿಕ ಒತ್ತಡ, ರೋಗ) IBA ಬಳಸಬಾರದು. ಗಿಡವು ಹಾರ್ಮೋನ್‌ಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಲು ಕಷ್ಟಪಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಸ್ಥಿತಿ ಹದಗೆಡಬಹುದು.
- ಪೋಷಕಾಂಶಗಳ ಲಭ್ಯತೆ ಅಗತ್ಯ: IBA ನಿಂದ ರೂಪುಗೊಂಡ ಹೊಸ ಬೇರುಗಳಿಗೆ ಬೆಳೆಯಲು ಪೋಷಕಾಂಶಗಳು ಬೇಕಾಗುತ್ತವೆ. IBA ಬಳಸಿದ ನಂತರ ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಪೋಷಕಾಂಶಗಳು ಲಭ್ಯವಿರುವುದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ.
- ಸಸ್ಯ ಹಾರ್ಮೋನ್ ಸಂಗ್ರಹ ಮುಖ್ಯ: ಗಿಡವು ತನ್ನೊಳಗಿನ ಹಾರ್ಮೋನ್ ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು (ಉದಾ: ಇತರ ಹಾರ್ಮೋನ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿದ ನಂತರ) ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದರೆ, ಅದು IBA ಅನ್ವಯಕ್ಕೆ ಸರಿಯಾಗಿ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸದಿರಬಹುದು. ಇಂತಹ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಿದರೆ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಲ್ಲ ಅಥವಾ ಗಿಡಕ್ಕೆ ಒತ್ತಡವಾಗಬಹುದು.
ಪ್ರಮಾಣ (Dosage) ಮತ್ತು ಬಳಕೆ ವಿಧಾನ:
- ರೂಪ: ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಪುಡಿ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ. ಇದನ್ನು ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಕರಗಿಸಲು ಒಂದು ದ್ರಾವಕ (Solvent) ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಇಥೆನಾಲ್ (Ethanol) ಅಥವಾ ಇತರ ಶುದ್ಧ ಆಲ್ಕೋಹಾಲ್‌ಗಳನ್ನು (Pure Alcohols) ದ್ರಾವಕವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. IBA ಅನ್ನು ಮೊದಲು ದ್ರಾವಕದಲ್ಲಿ ಕರಗಿಸಿ ನಂತರ ನೀರಿಗೆ ಸೇರಿಸಿ ದ್ರಾವಣ ತಯಾರಿಸಬೇಕು.
- ಬಳಕೆ ವಿಧಾನ:ಮಣ್ಣಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಅನ್ವಯಿಸುವುದು (Soil Application ONLY). ಎಲೆ ಸಿಂಪರಣೆಗೆ (Foliar Spraying) ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ಬಳಸಬಾರದು. ದ್ರಾವಕದಲ್ಲಿ ಕರಗಿಸಿದ ನಂತರ ನೀರಿಗೆ ಸೇರಿಸಿ ಡ್ರಿಪ್ ಇರಿಗೇಶನ್ (Fertigation), ಡ್ರೆಂಚಿಂಗ್ (ಗಿಡದ ಬುಡಕ್ಕೆ ಸುರಿಯುವುದು), ಅಥವಾ ಇತರ ಮಣ್ಣಿನ ಅನ್ವಯ ವಿಧಾನಗಳ ಮೂಲಕ ನೀಡಬಹುದು.
- ಪ್ರಮಾಣ (ಮಣ್ಣಿಗೆ ಅನ್ವಯಿಸುವುದು - ಪ್ರತಿ ಎಕರೆಗೆ): ಒಂದು ಬಾರಿಯ ಅನ್ವಯಕ್ಕೆ ಗರಿಷ್ಠ 5 ಗ್ರಾಂ ಪ್ರತಿ ಎಕರೆಗೆ. 5 ಗ್ರಾಂ ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಬಳಸಬಾರದು.
- ಸಮಯ: ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ತೇವಾಂಶವಿದ್ದಾಗ ಮತ್ತು ಗಿಡವು ಯಾವುದೇ ತೀವ್ರ ಒತ್ತಡದಲ್ಲಿರದಿದ್ದಾಗ ಅನ್ವಯಿಸಿ.
ಬೆಲೆ: ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಬೆಲೆ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ.
ವಿಶೇಷ ಸಲಹೆ: ಮೆಕ್ಕೆಜೋಳದಿಂದ IBA ಉತ್ಪಾದನೆ:
- ಮೂಲ: IBA ನೈಸರ್ಗಿಕವಾಗಿ ಮೆಕ್ಕೆಜೋಳದ (Maize / Corn) ಎಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಬೀಜಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.
- ಉತ್ಪಾದನೆ: ಮೆಕ್ಕೆಜೋಳದ ಸಸ್ಯದಿಂದ IBA ಅನ್ನು ಹೊರತೆಗೆದು ಅದನ್ನು ಕೃಷಿ ಬಳಕೆಗಾಗಿ ಪುಡಿ ರೂಪದಲ್ಲಿ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ತೀರ್ಮಾನ:
IBA ಬೇರುಗಳ ವಿಕಾಸಕ್ಕೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ಪ್ರಮುಖ ಸಸ್ಯ ಹಾರ್ಮೋನ್ ಆಗಿದೆ, ಇದನ್ನು ಮೆಕ್ಕೆಜೋಳದಿಂದ ಹೊರತೆಗೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಬೇರುಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಿ ಪರೋಕ್ಷವಾಗಿ ಒಟ್ಟಾರೆ ಗಿಡದ ಆರೋಗ್ಯ, ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಇಳುವರಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಟಿಶ್ಯೂ ಕಲ್ಚರ್ ಮತ್ತು ನರ್ಸರಿಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. IBA ಅನ್ನು ಬಳಸುವಾಗ ಮಣ್ಣಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಅನ್ವಯಿಸಬೇಕು (ಎಲೆ ಸಿಂಪರಣೆ ಅಲ್ಲ), ಅತಿಯಾದ ಪ್ರಮಾಣ ಬಳಸಬಾರದು, ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ತೇವಾಂಶವಿರಬೇಕು, ಮತ್ತು ಗಿಡ ಒತ್ತಡದಲ್ಲಿರಬಾರದು. ಈ ಎಚ್ಚರಿಕೆಗಳನ್ನು ಪಾಲಿಸಿದರೆ ಉತ್ತಮ ಫಲಿತಾಂಶ ಪಡೆಯಬಹುದು.
