ಒಂದೇ ಔಷಧಿಯನ್ನು ಪದೇ ಪದೇ ಬಳಸಬೇಡಿ! ಫಲಿತಾಂಶ ಸಿಗುವುದಿಲ್ಲ, ಹಾನಿಯೇ ಹೆಚ್ಚು! (ನಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿ ಬೆಳೆಯುವ ರಹಸ್ಯ)
ನಮಸ್ಕಾರ ರೈತ ಬಾಂಧವರೇ,
ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಒಂದು ಕೀಟನಾಶಕ ಅಥವಾ ಶಿಲೀಂಧ್ರನಾಶಕವು ಬಹಳ ಉತ್ತಮ ಫಲಿತಾಂಶ ನೀಡುತ್ತದೆ, ಕೀಟ/ರೋಗವನ್ನು 80-90% ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತದೆ. ಆಗ ನಮಗೆ ಇದೇ ಔಷಧಿಯನ್ನು ಮತ್ತೆ ಮತ್ತೆ ಬಳಸಿದರೆ ಸಮಸ್ಯೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಬಗೆಹರಿಯುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅನಿಸುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಹೀಗೆ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ವಾಸ್ತವದಲ್ಲಿ ಬೇರೆಯೇ ಪರಿಣಾಮ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಒಂದೇ ಔಷಧಿಯನ್ನು ಪದೇ ಪದೇ ಬಳಸುವುದರಿಂದ ಏನಾಗುತ್ತದೆ? ಬಳಸಬೇಕೇ ಅಥವಾ ಬೇಡವೇ? ಬಳಸಬೇಕಾದರೆ ಹೇಗೆ?
ಒಂದೇ ಔಷಧಿಯನ್ನು ಪದೇ ಪದೇ ಬಳಸುವುದರಿಂದ ಏನಾಗುತ್ತದೆ? (ನಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿ ಬೆಳೆಯುವ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಕಾರಣ)
ಯಾವುದೇ ಕೀಟನಾಶಕ ಅಥವಾ ಶಿಲೀಂಧ್ರನಾಶಕವು ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ (Mode of Action) ಕೀಟ ಅಥವಾ ಶಿಲೀಂಧ್ರದ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಮಾಡಿ ಅದನ್ನು ಕೊಲ್ಲುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಕೆಲವು ನರಮಂಡಲದ ಮೇಲೆ, ಕೆಲವು ಉಸಿರಾಟ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮೇಲೆ, ಕೆಲವು ಹೊಟ್ಟೆಯ ಮೇಲೆ, ಕೆಲವು ಸಂಪರ್ಕದಿಂದ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತವೆ.
- ಮೊದಲ ಸಿಂಪರಣೆ: ನೀವು ಒಂದು ಔಷಧಿಯನ್ನು ಸಿಂಪಡಿಸಿದಾಗ, ಅದು ಹೆಚ್ಚಿನ ಕೀಟ/ಶಿಲೀಂಧ್ರಗಳನ್ನು (ಉದಾ: 10 ರಲ್ಲಿ 8) ಸಾಯಿಸುತ್ತದೆ.
- ಜೀವಂತ ಉಳಿದವು (Survivors): ಕೆಲವು (ಉದಾ: 10 ರಲ್ಲಿ 2) ಮಾತ್ರ ಜೀವಂತವಾಗಿ ಉಳಿಯುತ್ತವೆ. ಇವುಗಳು ಆ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಅತ್ಯಂತ ಬಲಿಷ್ಠವಾದವುಗಳು ಅಥವಾ ಆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಔಷಧಿಯ ದಾಳಿಯ ವಿಧಾನಕ್ಕೆ (Mode of Action) ಸ್ವಲ್ಪ ಮಟ್ಟಿಗೆ ನೈಸರ್ಗಿಕವಾಗಿ ನಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿ (Resistance) ಹೊಂದಿರುವವುಗಳು.
- ಅದೇ ಔಷಧಿಯ ಮರು ಸಿಂಪರಣೆ: ನೀವು ಅದೇ ಔಷಧಿಯನ್ನು (ಅದೇ ರೀತಿಯ ದಾಳಿ ವಿಧಾನ) ಮತ್ತೆ ಸಿಂಪಡಿಸಿದಾಗ, ಅದು ಮತ್ತೆ ಅದೇ ದುರ್ಬಲ ಜಾಗದ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಈಗ ಜೀವಂತ ಉಳಿದಿರುವವು ಈಗಾಗಲೇ ನಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿ ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ, ಆದ್ದರಿಂದ ಅವು ಸಾಯುವುದಿಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಇನ್ನಷ್ಟು ಬಲಗೊಳ್ಳಬಹುದು.
- ನಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿಯ ವೃದ್ಧಿ: ಜೀವಂತ ಉಳಿದಿರುವ ಆ ಕೆಲವು ಕೀಟ/ಶಿಲೀಂಧ್ರಗಳು ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಮಾಡಿ ಗುಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಅವುಗಳ ಮುಂದಿನ ಪೀಳಿಗೆಯು ಸಹ ನಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದಿರುತ್ತದೆ. ಹೀಗೆ ಕ್ರಮೇಣ, ಆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಔಷಧಿಗೆ ನಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿ ಹೊಂದಿರುವ ಕೀಟ/ಶಿಲೀಂಧ್ರಗಳ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಹೊಲದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ.
- ಪರಿಣಾಮ: ಆ ಔಷಧಿ ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ, ಏಕೆಂದರೆ ಅದನ್ನು ಕೊಲ್ಲುವ ವಿಧಾನಕ್ಕೆ ಕೀಟ/ಶಿಲೀಂಧ್ರಗಳು ನಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿ ಪಡೆದಿರುತ್ತವೆ. ನೀವು ಡೋಸ್ ಹೆಚ್ಚಿಸಿದರೂ ಫಲಿತಾಂಶ ಸಿಗುವುದಿಲ್ಲ.
ನಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿಯ ಪರಿಣಾಮಗಳು:
- ಆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಔಷಧಿ ನಿಷ್ಪ್ರಯೋಜಕವಾಗುತ್ತದೆ.
- ಕೀಟ/ರೋಗಗಳ ಬಾಧೆ ಅತಿಯಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ.
- ನೀವು ಹಣ ಮತ್ತು ಶ್ರಮವನ್ನು ವ್ಯರ್ಥ ಮಾಡಿದಂತೆ ಆಗುತ್ತದೆ.
- ಆ ನಿರೋಧಕ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಹೆಚ್ಚು ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ಅಥವಾ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಬಳಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
ಸರಿಯಾದ ವಿಧಾನ: ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿ (Rotate Modes of Action)!
ನಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿ ಬೆಳೆಯುವುದನ್ನು ತಡೆಯಲು ಮತ್ತು ಕೀಟ/ರೋಗಗಳನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು, ನೀವು ಬಳಸುವ ಔಷಧಿಗಳ ದಾಳಿಯ ವಿಧಾನವನ್ನು (Mode of Action) ಪ್ರತಿ ಸಿಂಪರಣೆಯಲ್ಲಿ ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತಾ ಹೋಗಬೇಕು.
- ಒಂದು ಸಿಂಪರಣೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ದಾಳಿ ವಿಧಾನದ ಔಷಧಿಯನ್ನು ಬಳಸಿದರೆ (ಉದಾ: ನರಮಂಡಲದ ಮೇಲೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಕೀಟನಾಶಕ), ಮುಂದಿನ ಸಿಂಪರಣೆಯಲ್ಲಿ ಬೇರೆ ದಾಳಿ ವಿಧಾನದ ಔಷಧಿಯನ್ನು (ಉದಾ: ಉಸಿರಾಟ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮೇಲೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಕೀಟನಾಶಕ) ಅದೇ ಕೀಟಕ್ಕಾಗಿ ಬಳಸಿ.
- ಹೀಗೆ ದಾಳಿ ವಿಧಾನವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುವುದರಿಂದ, ಕೀಟ/ಶಿಲೀಂಧ್ರಗಳು ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವಿಧಾನಕ್ಕೆ ನಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿ ಬೆಳೆಸಲು ಸಮಯ ಸಿಗುವುದಿಲ್ಲ.
ಸಂಪರ್ಕ vs ಸಿಸ್ಟಮಿಕ್ ಔಷಧಿಗಳು:
- ಸಂಪರ್ಕ (Contact) ಔಷಧಿಗಳು: ಕೀಟ/ಶಿಲೀಂಧ್ರ ಸಿಂಪರಣೆಯೊಂದಿಗೆ ನೇರ ಸಂಪರ್ಕಕ್ಕೆ ಬಂದಾಗ ಮಾತ್ರ ಸಾಯುತ್ತವೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ನಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿ ತುಲನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಬೆಳೆಯಬಹುದು, ಅಥವಾ ಇವುಗಳನ್ನು ಸಿಸ್ಟಮಿಕ್ ಔಷಧಿಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿ ಪದೇ ಪದೇ ಬಳಸಬಹುದು (ಉದಾ: ಮ್ಯಾಂಕೋಜೇಬ್ - Mancozeb, ಕಾಪರ್ - Copper).
- ಸಿಸ್ಟಮಿಕ್ (Systemic) ಔಷಧಿಗಳು: ಗಿಡದಿಂದ ಹೀರಲ್ಪಟ್ಟು ಅದರೊಳಗೆ ಚಲಿಸುತ್ತವೆ. ಇವುಗಳ ವಿರುದ್ಧ ನಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿ ಬೇಗ ಬೆಳೆಯುವುದರಿಂದ, ಸಿಸ್ಟಮಿಕ್ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಪದೇ ಪದೇ ಬಳಸುವುದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸುವುದು ಬಹಳ ಮುಖ್ಯ.
ತಿಳಿಯಿರಿ ಮತ್ತು ಅನುಸರಿಸಿ:
- ನೀವು ಬಳಸುವ ಔಷಧಿಗಳ 'ದಾಳಿಯ ವಿಧಾನ'ವನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಿ (Mode of Action). (ನಾವು ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ವಿಡಿಯೋಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದೇವೆ ಮತ್ತು ಲಿಸ್ಟ್ ಒದಗಿಸುತ್ತೇವೆ).
- ಒಂದೇ ಕೀಟ/ರೋಗಕ್ಕಾಗಿ, ಪ್ರತಿ ಸಿಂಪರಣೆಯಲ್ಲಿ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ದಾಳಿ ವಿಧಾನಗಳ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ.
- ಕೀಟ/ರೋಗದ ಮೇಲೆ ನರಮಂಡಲ, ಉಸಿರಾಟ, ಹೊಟ್ಟೆ, ಸಂಪರ್ಕ - ಹೀಗೆ ಎಲ್ಲಾ ಕಡೆಯಿಂದ ದಾಳಿ ಮಾಡಿ ಅದನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣ ನಿಯಂತ್ರಿಸಿ.
ತೀರ್ಮಾನ:
ಒಂದೇ ಔಷಧಿಯನ್ನು ಅದರ ಉತ್ತಮ ಫಲಿತಾಂಶ ನೋಡಿ ಪದೇ ಪದೇ ಬಳಸುವ ತಪ್ಪು ಮಾಡಬೇಡಿ. ಇದು ನಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿ ಬೆಳೆದು ನಿಮ್ಮ ಬೆಳೆ ಮತ್ತು ಹಣಕ್ಕೆ ಹಾನಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಔಷಧಿಗಳ ದಾಳಿಯ ವಿಧಾನವನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಂಡು ಅವುಗಳನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತಾ ಬಳಸುವುದು ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಕೀಟ-ರೋಗ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಮಾರ್ಗ.
