ಗುಲಾಬಿ ಸಸ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುವ ಶಿಲೀಂಧ್ರ ರೋಗಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಬ್ಲಾಕ್ ಸ್ಪಾಟ್ (Black Spot). ಈ ರೋಗವು Diplocarpon rosae ಎಂಬ ಶಿಲೀಂಧ್ರದಿಂದ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚಾಗಿ 20-30°C ತಾಪಮಾನ ಮತ್ತು 70-80% ಆರ್ಡ್ರತೆ ಇರುವ ಉಷ್ಣ ಮತ್ತು ತೇವಾಂಶಪೂರ್ಣ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ಈ ರೋಗವು ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ. ಭಾರಿ ಮಳೆಯಾದಾಗ ಅಥವಾ ಎಲೆಗಳ ಮೇಲೆ ನೀರಿನ ಹನಿಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಸಮಯ ಉಳಿಯುವ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ರೋಗದ ವೃದ್ಧಿ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ.
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಣಾಮಿತ ರಾಜ್ಯಗಳು:
ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ, ಕರ್ನಾಟಕ, ತಮಿಳುನಾಡು, ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಗುಲಾಬಿ ಸಸ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಬ್ಲಾಕ್ ಸ್ಪಾಟ್ ರೋಗವು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.
ರೋಗದ ಲಕ್ಷಣಗಳು:
ಎಲೆಗಳ ಮೇಲ್ಮೈಯಲ್ಲಿ ಚಿಕ್ಕ, ವೃತ್ತಾಕಾರದ ಕಪ್ಪು ಮಚ್ಚೆಗಳು ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.
ರೋಗದ ಪ್ರಗತಿಯೊಂದಿಗೆ, ಈ ಮಚ್ಚೆಗಳು ದೊಡ್ಡದಾಗಿ, ಎಲೆಗಳು ಹಳದಿ ಬಣ್ಣಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿ, ಕೊನೆಗೆ ಉದುರುತ್ತವೆ.
ಎಲೆಗಳ ಉದುರುವಿಕೆಯು ಸಸ್ಯದ ಸಾಮಾನ್ಯ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನು ದುರ್ಬಲಗೊಳಿಸಿ, ಹೂಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ನಿಯಂತ್ರಣ ಕ್ರಮಗಳು:
ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕ್ರಮಗಳು:
ಸರಿಯಾದ ಅಂತರದಲ್ಲಿ ನೆಡುವಿಕೆ: ಗುಲಾಬಿ ಸಸ್ಯಗಳನ್ನು ಕನಿಷ್ಠ 30 ಸೆಂ.ಮೀ. ಅಂತರದಲ್ಲಿ ನೆಡುವುದರಿಂದ ಗಾಳಿ ಸಂಚಾರ ಸುಗಮಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ, ಇದು ಶಿಲೀಂಧ್ರದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ತಡೆಯಲು ಸಹಕಾರಿ.
ನೀರಾವರಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ: ಸಸ್ಯಗಳ ಬೇರು ಭಾಗದಲ್ಲಿ ನೀರನ್ನು ನೀಡುವುದು; ಎಲೆಗಳ ಮೇಲೆ ನೀರು ಬೀಳುವುದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸುವುದು.
ಫಸಲು ವೈವಿಧ್ಯೀಕರಣ: ಗುಲಾಬಿ ಸಸ್ಯಗಳನ್ನು ಟೊಮ್ಯಾಟೋ ಅಥವಾ ಮೆಣಸಿನಕಾಯಿ ಮೊದಲಾದ ತರಕಾರಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಅಂತರ್ ಬೆಳೆ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಶಿಲೀಂಧ್ರದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬಹುದು.
ರೋಗ ನಿರೋಧಕ ಜಾತಿಗಳ ಬಳಕೆ: ರೋಗಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿರೋಧಕ ಗುಲಾಬಿ ಜಾತಿಗಳನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುವುದು.
ಯಾಂತ್ರಿಕ ಕ್ರಮಗಳು:
ಸೋಂಕಿತ ಎಲೆಗಳ ಸಂಗ್ರಹ ಮತ್ತು ನಾಶ: ಸೋಂಕಿತ ಎಲೆಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿ, ಅವುಗಳನ್ನು ನಾಶಪಡಿಸುವುದು.
ನಿಯಮಿತ ಕತ್ತರಣೆ: ಸೋಂಕಿತ ಎಲೆಗಳನ್ನು ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ಕತ್ತರಿಸುವುದು.
ಜೈವಿಕ ಕ್ರಮಗಳು:
ಜೈವಿಕ ಶಿಲೀಂಧ್ರನಾಶಕಗಳ ಬಳಕೆ: Pseudomonas fluorescence ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಜೈವಿಕ ಶಿಲೀಂಧ್ರನಾಶಕಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದು ಶಿಲೀಂಧ್ರದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ತಡೆಯಲು ಸಹಕಾರಿ.
ರಾಸಾಯನಿಕ ಕ್ರಮಗಳು:
ಬ್ಲಾಕ್ ಸ್ಪಾಟ್ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ಕೆಳಗಿನ ಶಿಲೀಂಧ್ರನಾಶಕಗಳನ್ನು ಬಳಸಬಹುದು:
ಕ್ಯಾಪ್ಟಾನ್ 0.2% (Captan 0.2%): ಪ್ರತಿ ಲೀಟರ್ ನೀರಿಗೆ 2 ಗ್ರಾಂ ಕ್ಯಾಪ್ಟಾನ್ ಬೆರೆಸಿ ಸಿಂಪಡಿಸುವುದು.
ಕಾರ್ಬೆಂಡಾಜಿಮ್ 0.5-0.75 ಗ್ರಾಂ/ಲೀಟರ್ (Carbendazim 0.5-0.75 g/L): ಪ್ರತಿ ಲೀಟರ್ ನೀರಿಗೆ 0.5 ರಿಂದ 0.75 ಗ್ರಾಂ ಕಾರ್ಬೆಂಡಾಜಿಮ್ ಬೆರೆಸಿ ಸಿಂಪಡಿಸುವುದು.
ಈ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಗುಲಾಬಿ ಸಸ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಬ್ಲಾಕ್ ಸ್ಪಾಟ್ ರೋಗವನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ನಿಯಂತ್ರಿಸಿ, ಆರೋಗ್ಯಕರ ಹೂಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಬಹುದು.