ಕಿಟಾಜಿನ್ (Kitazin) ಘಾರ್ಡಾ ಕೆಮಿಕಲ್ಸ್ (Gharda Chemicals) ಕಂಪನಿಯ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಶಿಲೀಂಧ್ರನಾಶಕವಾಗಿದೆ. ಇದು ಭತ್ತದಲ್ಲಿ ಬರುವ ಬ್ಲಾಸ್ಟ್ ರೋಗದ ನಿಯಂತ್ರಣದಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಎಂದು ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ. ಇದರ ವಿಶಿಷ್ಟ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳು ಮತ್ತು ಉಪಯೋಗಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಯೋಣ.
ಕಿಟಾಜಿನ್ (Kitazin) ಎಂದರೇನು? ( ಘಾರ್ಡಾ ಕಂಪನಿ)
- ಮುಖ್ಯ ರಾಸಾಯನಿಕಾಂಶ (Technical Name): ಐಸೊಪ್ರೋಥಿಯೋಲೇನ್ (Isoprothiolane).
- ಸಾಂದ್ರತೆ: ಐಸೊಪ್ರೋಥಿಯೋಲೇನ್ 48%
- ಸೂತ್ರೀಕರಣ (Formulation): EC (Emulsifiable Concentrate) - ಇದು ಎಮಲ್ಷನ್ ರೂಪದ ಸಾಂದ್ರೀಕೃತ ದ್ರಾವಣ. ಇದು ದ್ರವರೂಪದಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ.
ಕಾರ್ಯವಿಧಾನ (Mode of Action) - ಇದು ಹೇಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತದೆ?
ಕಿಟಾಜಿನ್ (ಐಸೊಪ್ರೋಥಿಯೋಲೇನ್) ಒಂದು ವ್ಯವಸ್ಥಿತ (Systemic) ಶಿಲೀಂಧ್ರನಾಶಕ.
- ಕಾರ್ಯ: ಇದು ರೋಗ ಬರುವ ಮೊದಲು ತಡೆಗಟ್ಟುವಿಕೆ (Preventive) ಮತ್ತು ರೋಗ ಬಂದ ನಂತರ ಗುಣಪಡಿಸುವಿಕೆ (Curative) ಎರಡೂ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ.
- ಶಿಲೀಂಧ್ರಗಳ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ: ಇದು ಶಿಲೀಂಧ್ರಗಳ ಜೀವಕೋಶ ಗೋಡೆಗಳ ರಚನೆಗೆ ಅಡ್ಡಿಪಡಿಸುತ್ತದೆ, ಬೀಜಾಣುಗಳ (Spores) ರಚನೆಯನ್ನು ತಡೆಯುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಶಿಲೀಂಧ್ರಗಳ ಜೀವಕೋಶ ಪೊರೆಗಳನ್ನು (Cell Membrane) ಹಾನಿಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಶಿಲೀಂಧ್ರದ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುತ್ತದೆ.
- ಒಳಹೊಕ್ಕು ಚಲನೆ (Penetrator): ಇದು ಸಸ್ಯದ ಬೇರುಗಳು, ಎಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಕಾಂಡದ ಮೂಲಕ ಸುಲಭವಾಗಿ ಒಳಹೊಕ್ಕು ಸಸ್ಯದೊಳಗೆ ಚಲಿಸುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದ ಒಳಗಿರುವ ಶಿಲೀಂಧ್ರಗಳ ಮೇಲೆಯೂ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ.
ವಿಶೇಷ ಹೇಳಿಕೆ (ಕೀಟನಾಶಕ ಗುಣ):
ಘಾರ್ಡಾ ಕಂಪನಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಕಿಟಾಜಿನ್ (ಐಸೊಪ್ರೋಥಿಯೋಲೇನ್) ಶಿಲೀಂಧ್ರನಾಶಕವಾಗಿದ್ದರೂ, ಇದು ಹಾಪರ್ಗಳಂತಹ (Hoppers) ಕೆಲವು ಕೀಟಗಳನ್ನು ಕೊಲ್ಲುವ ಕೀಟನಾಶಕ ಗುಣಲಕ್ಷಣವನ್ನೂ (Insecticidal activity) ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ಇದರ ಒಂದು ವಿಶಿಷ್ಟ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯ.
ಯಾವ ಬೆಳೆಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಬಹುದು? (Crops):
ಕಿಟಾಜಿನ್ ಅನ್ನು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಭತ್ತ (Paddy) ದಲ್ಲಿ ಬರುವ ರೋಗಗಳ ನಿಯಂತ್ರಣದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಜೊತೆಗೆ ಇತರ ಬೆಳೆಗಳಲ್ಲೂ ಬಳಸಬಹುದು:
- ಭತ್ತ (Paddy)
- ಮೆಣಸಿನಕಾಯಿ (Chilli)
- ಟೊಮ್ಯಾಟೋ (Tomato)
- ಅಂಗೂರು (Grapes)
- ಆಲೂಗಡ್ಡೆ (Potato)
- ಈರುಳ್ಳಿ (Onion)
- ದಾಳಿಂಬೆ (Pomegranate)
- ಬೆಳ್ಳುಳ್ಳಿ (Garlic)
- ಮತ್ತು ಈ ರೋಗಗಳ ಬಾಧೆ ಇರುವ ಇತರ ಎಲ್ಲಾ ಬೆಳೆಗಳು.
ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ರೋಗಗಳು (Diseases Controlled):
ಕಿಟಾಜಿನ್ ವಿವಿಧ ಶಿಲೀಂಧ್ರ ರೋಗಗಳ ಮೇಲೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಭತ್ತದ ಪ್ರಮುಖ ರೋಗಗಳ ಮೇಲೆ:
- ಬ್ಲಾಸ್ಟ್ (Blast) - ಭತ್ತದ ಬ್ಲಾಸ್ಟ್ ರೋಗ, ಐಸೊಪ್ರೋಥಿಯೋಲೇನ್ಗೆ ಪ್ರಮುಖ ಗುರಿ.
- ಶೀಥ್ ಬ್ಲೈಟ್ (Sheath Blight) - ಭತ್ತದ ಶೀಥ್ ಬ್ಲೈಟ್.
- ಬ್ರೌನ್ ಸ್ಪಾಟ್ (Brown Spot) - ಭತ್ತದ ಬ್ರೌನ್ ಸ್ಪಾಟ್.
- ಬೇರು ರೋಗಗಳು (Root diseases) - ಡ್ರೆಂಚಿಂಗ್ ಮೂಲಕ ನಿಯಂತ್ರಿಸಬಹುದು.
- ಆಪಲ್ ಸ್ಕ್ಯಾಬ್ (Apple Scab) - ಸೇಬಿನಲ್ಲಿ.
- ಆಂಥ್ರಾಕ್ನೋಸ್ (Anthracnose)
- ಫ್ರೂಟ್ ರಾಟ್ (Fruit Rot) - ಹಣ್ಣು ಕೊಳೆಯುವಿಕೆ.
- (ಇತರ ಕೆಲವು ರೋಗಗಳ ಮೇಲೆಯೂ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ).
ಬಳಕೆಯ ವಿಧಾನಗಳು (Usage):
- ಸಿಂಪರಣೆ (Foliar Spray): ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಬೆರೆಸಿ ಎಲೆಗಳ ಮೇಲೆ ಸಿಂಪಡಣೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
- ಡ್ರೆಂಚಿಂಗ್ (Drenching): ಮಣ್ಣಿನಿಂದ ಹರಡುವ ಬೇರು ಮತ್ತು ಕಾಂಡ ಕೊಳೆಯುವ ರೋಗಗಳನ್ನು (ಉದಾ: ಡ್ಯಾಂಪಿಂಗ್ ಆಫ್) ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು, ಇದನ್ನು ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಬೆರೆಸಿ ಬೆಳೆಯ ಬುಡಕ್ಕೆ ಡ್ರೆಂಚಿಂಗ್ ಮಾಡುವುದು ಬಹಳ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಎಂದು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.
ಪ್ರಮಾಣ (Dosage):
- ಸಿಂಪರಣೆಗಾಗಿ: 200 ಲೀಟರ್ ನೀರಿಗೆ 500 ಮಿಲಿ. (ಅಂದರೆ ಪ್ರತಿ ಲೀಟರ್ ನೀರಿಗೆ 2.5 ಮಿಲಿ).
- 20 ಲೀಟರ್ ನೀರಿಗೆ: 50 ಮಿಲಿ. (ಪ್ರತಿ ಲೀಟರ್ಗೆ 2.5 ಮಿಲಿ).
- 15 ಲೀಟರ್ ನೀರಿಗೆ: ಸುಮಾರು 37.5 ಮಿಲಿ. (ಪ್ರತಿ ಲೀಟರ್ಗೆ 2.5 ಮಿಲಿ).
- ಸ್ಥಿರ ಸಿಂಪರಣಾ ಪ್ರಮಾಣ: ಪ್ರತಿ ಲೀಟರ್ ನೀರಿಗೆ 2.5 ಮಿಲಿ.
- ಡ್ರೆಂಚಿಂಗ್ಗಾಗಿ: 1 ಎಕರೆಗೆ 500 ಮಿಲಿ. (ಇದನ್ನು ಸಾಕಷ್ಟು ನೀರಿನಲ್ಲಿ (ಉದಾ: 200 ಲೀಟರ್) ಬೆರೆಸಿ ಬೇರುಗಳ ವಲಯಕ್ಕೆ ಡ್ರೆಂಚಿಂಗ್ ಮಾಡಬೇಕು).
ಬೆಲೆ (Price - ಅಂದಾಜು):
- ಕಿಟಾಜಿನ್ (500 ಮಿಲಿ): ಸುಮಾರು ₹500-600. (ಬೆಲೆಗಳು ಬದಲಾಗುತ್ತವೆ).
ವಿಶೇಷ ಸಲಹೆಗಳು:
- ಕಿಟಾಜಿನ್ನ ವ್ಯವಸ್ಥಿತ ಗುಣಲಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಸಸ್ಯದೊಳಗೆ ಒಳಹೊಕ್ಕು ಚಲಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವು ರೋಗಗಳ ನಿಯಂತ್ರಣದಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯ.
- ಭತ್ತದಲ್ಲಿ ಬರುವ ಬ್ಲಾಸ್ಟ್, ಶೀಥ್ ಬ್ಲೈಟ್ ಮತ್ತು ಬ್ರೌನ್ ಸ್ಪಾಟ್ ರೋಗಗಳಿಗೆ ಇದು ಪ್ರಮುಖ ಆಯ್ಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು.
- ಬೇರಿನ ರೋಗಗಳಿಗೆ ಡ್ರೆಂಚಿಂಗ್ ವಿಧಾನವು ಬಹಳ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ.
- ಘಾರ್ಡಾ ಕಂಪನಿಯ ಹೇಳಿಕೆಯಂತೆ, ಇದು ಶಿಲೀಂಧ್ರ ನಿಯಂತ್ರಣದ ಜೊತೆಗೆ ಹಾಪರ್ಗಳಂತಹ ಕೆಲವು ಕೀಟಗಳ ಮೇಲೆಯೂ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಬಹುದು ಎಂಬುದು ಇದರ ವಿಶಿಷ್ಟ ಗುಣ (ಪರಿಶೀಲನೆ ಅಗತ್ಯವಿರಬಹುದು).
- 500 ಮಿಲಿಗೆ ₹500-600 ರಂತೆ, ಇದು ಕೈಗೆಟುಕುವ ಬೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ.
ತೀರ್ಮಾನ:
ಘಾರ್ಡಾ ಕಿಟಾಜಿನ್ (ಐಸೊಪ್ರೋಥಿಯೋಲೇನ್ 48% EC) ಭತ್ತದ ಪ್ರಮುಖ ರೋಗಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ಶಿಲೀಂಧ್ರ ರೋಗಗಳ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ಒಂದು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಮತ್ತು ವ್ಯವಸ್ಥಿತ ಶಿಲೀಂಧ್ರನಾಶಕವಾಗಿದೆ. ಇದರ ಒಳಹೊಕ್ಕು ಚಲಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಮತ್ತು ಡ್ರೆಂಚಿಂಗ್ಗೆ ಸೂಕ್ತವಾಗಿರುವುದು ಬೇರು ರೋಗಗಳ ನಿಯಂತ್ರಣದಲ್ಲಿ ಉಪಯುಕ್ತವಾಗಿದೆ. ಕಂಪನಿಯ ಹೇಳಿಕೆಯಂತೆ, ಇದು ಕೆಲವು ಕೀಟಗಳ ಮೇಲೆಯೂ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಿದರೆ, ಇದು ರೈತರಿಗೆ ದ್ವಿಗುಣ ಪ್ರಯೋಜನ ನೀಡುತ್ತದೆ.