ಗುಲಾಬಿ ಕಂಬಳಿಹುಳು (Pink Bollworm) ಹತ್ತಿ ಬೆಳೆಗೆ ಅಪಾರ ನಷ್ಟ ಉಂಟುಮಾಡುವ ಕೀಟ. ಇದು ಒಮ್ಮೆ ಬೆಳೆಯ ಮೇಲೆ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಹರಡಿದರೆ, ನಿಯಂತ್ರಣ ಕಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಕೀಟದ ಹಾನಿ, ಜೀವನ ಚಕ್ರವನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಂಡು ಸರಿಯಾದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳುವುದು ಬಹಳ ಮುಖ್ಯ.
ಗುಲಾಬಿ ಕಂಬಳಿಹುಳು ಉಂಟುಮಾಡುವ ಹಾನಿ:
- ಕಂಬಳಿಹುಳು ಹತ್ತಿ ಕಾಯಿಗಳನ್ನು (ಬಾಲ್ - Boll ) ಕೊರೆದು ಒಳಗೆ ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತದೆ.
- ಕಾಯಿಯ ಒಳಗೆ ನೂಲು ಮತ್ತು ಬೀಜಗಳನ್ನು ತಿಂದು ಹಾನಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
- ಹಾನಿಗೊಳಗಾದ ಕಾಯಿಯ ಒಳಗೆ ಕೊಳೆ ಮತ್ತು ಶಿಲೀಂಧ್ರಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ.
- ಕಾಯಿಯ ತೂಕ ಮತ್ತು ಹತ್ತಿಯ ಗುಣಮಟ್ಟ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ.
- ಹಾನಿಗೊಳಗಾದ ಕಾಯಿಗಳಿಂದ ಹತ್ತಿ ತೆಗೆಯುವುದು ಕಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ.
- ಹೂ ಬಿಡುವ ಅಥವಾ ಕಾಯಿ ಕಟ್ಟುವ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಬಾಧೆಯಾದರೆ, ಹೂವುಗಳು ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ಕಾಯಿಗಳು ಉದುರಿಹೋಗುತ್ತವೆ.
- ಇದು ಒಟ್ಟಾರೆ ಇಳುವರಿ ಮತ್ತು ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಕೀಟದ ಜೀವನ ಚಕ್ರದ ಹಂತಗಳು ಮತ್ತು ನಿಯಂತ್ರಣ:
ಗುಲಾಬಿ ಕಂಬಳಿಹುಳುವಿನ ಜೀವನ ಚಕ್ರದಲ್ಲಿ ಮೊಟ್ಟೆ, ಮರಿ (ಲಾರ್ವಾ), ಪ್ಯೂಪಾ ಮತ್ತು ಪ್ರೌಢ ಪತಂಗ (Adult Moth) ಹಂತಗಳಿವೆ.
- ಮೊಟ್ಟೆ ಮತ್ತು ಎಳೆಯ ಮರಿ ಹಂತ : ಈ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಕೀಟವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವುದು ಸುಲಭ. ಸಾಮಾನ್ಯ ಕೀಟನಾಶಕಗಳಿಂದಲೂ ನಿಯಂತ್ರಣ ಸಾಧ್ಯ.
- ಪ್ರೌಢ ಹಂತ (ಲಾರ್ವಾ ಅಥವಾ ಪತಂಗ): ಈ ಹಂತದಲ್ಲಿ ನಿಯಂತ್ರಣ ಕಷ್ಟಕರವಾಗುತ್ತದೆ. ಪ್ರಬಲ ಔಷಧಿಗಳೂ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ.
ಮುಖ್ಯ ನಿಯಂತ್ರಣ ತತ್ವ: ತಡೆಗಟ್ಟುವಿಕೆ (Prevention) ಮತ್ತು ಆರಂಭಿಕ ಹಂತದ ನಿರ್ವಹಣೆ ಅಂದರೆ ಮೊಟ್ಟೆಗಳು ಮತ್ತು ಎಳೆಯ ಮರಿಗಳನ್ನು ಗುರಿಯಾಗಿಸುವುದು ಬಹಳ ಮುಖ್ಯ. ವಯಸ್ಕ ಪತಂಗಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವುದೂ ಮುಖ್ಯ.
ಗುಲಾಬಿ ಕಂಬಳಿಹುಳು ನಿಯಂತ್ರಣ ವಿಧಾನಗಳು (ಸಮಗ್ರ ನಿರ್ವಹಣೆ):
ಗುಲಾಬಿ ಕಂಬಳಿಹುಳು ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ಒಂದೇ ವಿಧಾನ ಸಾಕಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ವಿಭಿನ್ನ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸಿ ಬಳಸಬೇಕು:
- ತಡೆಗಟ್ಟುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ವಿಧಾನಗಳು (Prevention & Cultural Methods):
- ಬಾರ್ಡರ್ ಬೆಳೆಗಳು (Border Crops): ಮುಖ್ಯ ಬೆಳೆಗಳ ಸುತ್ತ ಬಾರ್ಡರ್ ಬೆಳೆಗಳನ್ನು ಹಾಕಿ, ಗುಲಾಬಿ ಕಂಬಳಿಹುಳು ಬಾಧೆಯನ್ನು ಮುಖ್ಯ ಹೊಲಕ್ಕೆ ಬರದಂತೆ ತಡೆಯಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಬಹುದು.
- ಫೆರೋಮೋನ್ ಬಲೆಗಳು (Pheromone Traps): ವಯಸ್ಕ ಗಂಡು ಪತಂಗಗಳನ್ನು ಸೆರೆ ಹಿಡಿಯಲು ಫೆರೋಮೋನ್ ಬಲೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ, ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಮತ್ತು ಮೊಟ್ಟೆ ಇಡುವಿಕೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬಹುದು.
- ಹೊಲದ ಸ್ವಚ್ಛತೆ (Field Sanitation): ಕಟಾವಿನ ನಂತರ ಹತ್ತಿ ಗಿಡಗಳ ಅವಶೇಷಗಳನ್ನು ಹೊಲದಿಂದ ತೆಗೆದುಹಾಕಿ, ಪ್ಯೂಪಾ ಹಂತದಲ್ಲಿರುವ ಕೀಟವನ್ನು ನಾಶಪಡಿಸಿ.
- ರಾಸಾಯನಿಕ ನಿಯಂತ್ರಣ (Chemical Control):
- ಮೊಟ್ಟೆ ಮತ್ತು ಎಳೆಯ ಮರಿಗಳ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ (ತಡೆಗಟ್ಟುವಿಕೆ/ಆರಂಭಿಕ ಹಂತ): ಹೂ ಬಿಡುವಿಕೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾದಾಗಿನಿಂದ ನಿಯಮಿತವಾಗಿ (8-10 ದಿನಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ, ಬಾಧೆ ಕಡಿಮೆಯಿದ್ದರೆ 15 ದಿನಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ) ಅಂಡಾಣು ನಾಶಕ (Ovicidal) ಮತ್ತು ಲಾರ್ವಿ ನಾಶಕ (Larvicidal) ಗುಣಲಕ್ಷಣವಿರುವ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳನ್ನು ಸಿಂಪಡಿಸಿ. ಅಮಾವಾಸ್ಯೆಯ ರಾತ್ರಿಗಳ ಸುತ್ತ ಸಿಂಪರಣೆಗೆ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಿ. (ಉದಾಹರಣೆ: ಏಸ್ಫೇಟ್, ಇಮಿಡಾಕ್ಲೋಪ್ರಿಡ್, ಕ್ಲೋರ್‌ಪೈರಿಫೋಸ್, ಸ್ಪೈನೆಟೋರಮ್/ಡೆಲಿಗೇಟ್, ಪ್ರೊಫೆನೋಫೋಸ್+ಸೈಪರ್‌ಮೆಥ್ರಿನ್, ಅಲ್ಫಾ-ಸೈಪರ್‌ಮೆಥ್ರಿನ್, ಇತ್ಯಾದಿ).
- ಬಾಧೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾದಾಗ (ಗುಣಪಡಿಸುವಿಕೆ): ಬಾಧೆ ಕಂಡುಬಂದರೆ, ಕ್ಲೋರಾಂಟ್ರಾನಿಲಿಪ್ರೋಲ್ (Coragen), ಫ್ಲುಬೆಂಡಿಯಾಮೈಡ್ (Fame), ಇಂಡಾಕ್ಸಾಕಾರ್ಬ್ (Avaunt) ನಂತಹ ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಲಾರ್ವಿ ನಾಶಕಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ.
- ಹಂತ ಹಂತದ ರಾಸಾಯನಿಕ ಬಳಕೆ (Phased Approach): ತಡೆಗಟ್ಟುವಿಕೆ/ಆರಂಭಿಕ ಹಂತಕ್ಕೆ ಕಡಿಮೆ ಶಕ್ತಿಯ ಔಷಧಿ, ಬಾಧೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾದಾಗ ಹೆಚ್ಚು ಶಕ್ತಿಯ ಔಷಧಿ, ಮತ್ತು ನಿಯಂತ್ರಣವಾದ ನಂತರ ಮತ್ತೆ ಕಡಿಮೆ ಶಕ್ತಿಯ ಔಷಧವನ್ನು ಪರ್ಯಾಯವಾಗಿ ಬಳಸುವುದು ವೆಚ್ಚವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಮತ್ತು ನಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿ ಬೆಳೆಯುವುದನ್ನು ತಡೆಯಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
- ಜೈವಿಕ ನಿಯಂತ್ರಣ (Biological Control):
- ಬೀವೀರಿಯಾ ಬಾಸ್ಸಿಯಾನಾ (Beauveria bassiana): ಗುಲಾಬಿ ಕಂಬಳಿಹುಳು ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ಬಳಸಬಹುದು.
- ಬೇವಿನ ಎಣ್ಣೆ (Neem Oil): ಇದನ್ನು ಸಹ ಬಳಸಬಹುದು.
- ಇತರೆ ಸಾವಯವ/ಜೈವಿಕ ವಿಧಾನಗಳು: ಬೆಲ್ಲ (Jaggery) + ಸಾವಯವ ಮಿಶ್ರಣಗಳು, ಮಣ್ಣಿಗೆ ಬೆಲ್ಲ ಮಿಶ್ರಣ ಮಾಡುವುದು, ಜೈವಿಕ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು (ಉದಾ: ಬೀವೀರಿಯಾ) ಮಣ್ಣಿಗೆ ಸೇರಿಸುವುದು ಸಹ ಸಹಾಯ ಮಾಡಬಹುದು.
ಕೀಲಿ ಸಂದೇಶ: ಗುಲಾಬಿ ಕಂಬಳಿಹುಳು ನಿಯಂತ್ರಣದಲ್ಲಿ ತಡೆಗಟ್ಟುವಿಕೆ ಅತ್ಯಂತ ಮುಖ್ಯ. ಆರಂಭಿಕ ಹಂತದಲ್ಲಿಯೇ ಮೊಟ್ಟೆಗಳು ಮತ್ತು ಎಳೆಯ ಮರಿಗಳನ್ನು ಗುರಿಯಾಗಿಸಿ. ವಯಸ್ಕ ಪತಂಗಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಬಲೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ. ವಿಭಿನ್ನ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು (ರಾಸಾಯನಿಕ, ಜೈವಿಕ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ) ಸಂಯೋಜಿಸಿ ಸಮಗ್ರ ನಿರ್ವಹಣೆಯನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ.
ತೀರ್ಮಾನ:
ಗುಲಾಬಿ ಕಂಬಳಿಹುಳು ಹತ್ತಿ ಬೆಳೆಗೆ ದೊಡ್ಡ ಹಾನಿ ಉಂಟುಮಾಡುವ ಕೀಟ. ಇದನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವುದು ಕಷ್ಟವಾದರೂ, ಅದರ ಜೀವನ ಚಕ್ರವನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಂಡು, ತಡೆಗಟ್ಟುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಆರಂಭಿಕ ಹಂತದಲ್ಲಿಯೇ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ಯಶಸ್ಸು ಸಾಧಿಸಬಹುದು. ನಿಯಮಿತ ಅಂಡಾಣು ನಾಶಕ/ಲಾರ್ವಿ ನಾಶಕ ಸಿಂಪರಣೆ, ವಯಸ್ಕ ಪತಂಗಗಳ ನಿರ್ವಹಣೆ, ಮತ್ತು ಜೈವಿಕ ಹಾಗೂ ಸಾವಯವ ವಿಧಾನಗಳ ಸಂಯೋಜನೆಯು ಗುಲಾಬಿ ಕಂಬಳಿಹುಳು ಬಾಧೆಯನ್ನು ಸಮರ್ಥವಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಮತ್ತು ಬೆಳೆ ನಷ್ಟವನ್ನು ತಡೆಯಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
