ಗೊಬ್ಬರವನ್ನು ಯಾವಾಗ ಹಾಕಬೇಕು - ಬೆಳಿಗ್ಗೆಯೋ ಅಥವಾ ಸಂಜೆಯೋ? ಗಿಡಗಳು ಮನುಷ್ಯರಂತೆ ಹಗಲು ಎಚ್ಚರವಾಗಿ, ರಾತ್ರಿ ಮಲಗುತ್ತವೆಯೇ? ಹೀಗಾಗಿ ಯಾವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಗೊಬ್ಬರ ನೀಡಿದರೆ ಉತ್ತಮ ಫಲಿತಾಂಶ ಸಿಗುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಗೊಂದಲ ನಿಮಗೆ ಇದೆಯೇ? ನಾವು ಮಣ್ಣಿಗೆ ಹಾಕುವ ಎಲ್ಲಾ ಗೊಬ್ಬರವೂ ಗಿಡಕ್ಕೆ ಲಭ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ, ಕೆಲವೊಂದು ನಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ನಿಮಗೆ ತಿಳಿದಿದೆ. ಇಂದು, ಗೊಬ್ಬರ ನಷ್ಟವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಗಿಡಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಲಭ್ಯವಾಗುವಂತೆ ಮಾಡಲು ಯಾವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಗೊಬ್ಬರ ನೀಡಬೇಕು ಎಂಬುದರ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಕಾರಣವನ್ನು ತಿಳಿಯೋಣ.
ಗೊಬ್ಬರ ನಷ್ಟವಾಗುವುದು ಹೇಗೆ?
ಮಣ್ಣಿಗೆ ಹಾಕಿದ ಗೊಬ್ಬರ ಎರಡು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ನಷ್ಟವಾಗಬಹುದು:
- ಲಿಚಿಂಗ್ (Leaching): ನೀರಿನೊಂದಿಗೆ ಗೊಬ್ಬರ ಕರಗಿ ಬೇರು ವಲಯದಿಂದ ಕೆಳಗೆ ಹೋಗುವುದು. ಕಡಿಮೆ ನೀರು ಹಿಡಿದಿಡುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವಿರುವ ಮಣ್ಣುಗಳಲ್ಲಿ ಇದು ಹೆಚ್ಚು. (ಇದನ್ನು ರಾಕ್ ಫಾಸ್ಫೇಟ್, ಎಸ್ಎಸ್ಪಿ, ಸಾವಯವ ಇಂಗಾಲ ಬಳಸಿ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬಹುದು - ಹಿಂದಿನ ವಿಡಿಯೋಗಳಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಲಾಗಿದೆ).
- ಫಿಕ್ಸೇಷನ್ (Fixation): ಗೊಬ್ಬರ ಮಣ್ಣಿನ ಕಣಗಳೊಂದಿಗೆ ಅಥವಾ ಇತರ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳೊಂದಿಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿ ಗಿಡಕ್ಕೆ ಲಭ್ಯವಿಲ್ಲದ ರೂಪಕ್ಕೆ ಪರಿವರ್ತನೆಗೊಳ್ಳುವುದು. ಗೊಬ್ಬರ ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಸಮಯ ಇದ್ದಷ್ಟೂ ಫಿಕ್ಸೇಷನ್ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ.
ನಮ್ಮ ಗುರಿ: ಲಿಚಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಫಿಕ್ಸೇಷನ್ ಎರಡನ್ನೂ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿ, ಹಾಕಿದ ಗೊಬ್ಬರ ಗಿಡಕ್ಕೆ ಬೇಗ ಲಭ್ಯವಾಗುವಂತೆ ಮಾಡುವುದು.
ಗಿಡಗಳು ನೀರು ಮತ್ತು ಪೋಷಕಾಂಶಗಳನ್ನು ಹೇಗೆ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ?
- ಗಿಡಗಳು ಬೇರುಗಳ ಮೂಲಕ ನೀರನ್ನು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಕರಗಿರುವ ಪೋಷಕಾಂಶಗಳನ್ನು ಸಹ ನೀರಿನ ಜೊತೆಗೆ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.
- ಬೇರು ಹೀರಿಕೊಂಡ ನೀರು ಗಿಡದ ಎಲೆಗಳಿಂದ ಆವಿಯಾಗಿ ಹೊರಹೋಗುವುದನ್ನು ಬಾಷ್ಪವಿಸರ್ಜನೆ (Transpiration) ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯೇ ನೀರನ್ನು (ಮತ್ತು ಪೋಷಕಾಂಶಗಳನ್ನು) ಬೇರುಗಳಿಂದ ಗಿಡದ ಮೇಲ್ಭಾಗಕ್ಕೆ ಎಳೆಯುವ ಮುಖ್ಯ ಶಕ್ತಿ (ಒಂದು ರೀತಿಯ ಪಂಪ್ ಇದ್ದಂತೆ).
- ಬಾಷ್ಪವಿಸರ್ಜನೆ ಹೆಚ್ಚು ನಡೆಯುವುದು ಯಾವಾಗ? ಸೂರ್ಯನ ಬೆಳಕು ಲಭ್ಯವಿದ್ದಾಗ ಮತ್ತು ತಾಪಮಾನ ಹೆಚ್ಚಾದಾಗ (ಹಗಲು ಸಮಯದಲ್ಲಿ). ಸೂರ್ಯೋದಯವಾದಾಗ ಬಾಷ್ಪವಿಸರ್ಜನೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿ ದಿನವಿಡೀ ಹೆಚ್ಚು ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ಬಾಷ್ಪವಿಸರ್ಜನೆ ಮತ್ತು ಪೋಷಕಾಂಶಗಳ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ:
ಹೆಚ್ಚು ಬಾಷ್ಪವಿಸರ್ಜನೆ ನಡೆಯುವಾಗ ಹೆಚ್ಚು ನೀರು ಹೀರಲ್ಪಡುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಇದರೊಂದಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಪೋಷಕಾಂಶಗಳೂ ಹೀರಲ್ಪಡುತ್ತವೆ.
ಗೊಬ್ಬರ ನೀಡಲು ಸೂಕ್ತ ಸಮಯ (ಮಣ್ಣಿಗೆ/ಡ್ರಿಪ್ ಮೂಲಕ):
ಗೊಬ್ಬರವನ್ನು ಮಣ್ಣಿಗೆ ಹಾಕಿದ ನಂತರ ಫಿಕ್ಸೇಷನ್ ಆಗುವ ಮೊದಲು ಗಿಡ ಅದನ್ನು ಬೇಗ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಇದಕ್ಕಾಗಿ, ಬಾಷ್ಪವಿಸರ್ಜನೆ ಹೆಚ್ಚು ನಡೆಯುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಗೊಬ್ಬರ ನೀಡಬೇಕು.
- ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿದ ಸಮಯ: ಬೆಳಿಗ್ಗೆ (ಸೂರ್ಯೋದಯದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ - Sun Rise).
ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಏಕೆ ಉತ್ತಮ?
- ಸೂರ್ಯೋದಯದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಗೊಬ್ಬರ ನೀಡಿದರೆ, ದಿನವಿಡೀ ಸೂರ್ಯನ ಬೆಳಕು ಮತ್ತು ತಾಪಮಾನ ಹೆಚ್ಚಾದಂತೆ ಬಾಷ್ಪವಿಸರ್ಜನೆ ಮತ್ತು ನೀರಿನ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ.
- ಗಿಡವು ಹೊಸದಾಗಿ ಲಭ್ಯವಾದ ಪೋಷಕಾಂಶಗಳನ್ನು ದಿನವಿಡೀ ವೇಗವಾಗಿ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತದೆ.
- ಇದರಿಂದ ಗೊಬ್ಬರ ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ಫಿಕ್ಸೇಷನ್ ಆಗಲು ಕಡಿಮೆ ಸಮಯ ಸಿಗುತ್ತದೆ, ನಷ್ಟ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿ ಗಿಡಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚು ಲಭ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ.
ಸಂಜೆ ಏಕೆ ಅಷ್ಟು ಉತ್ತಮವಲ್ಲ?
ಸಂಜೆ ಮತ್ತು ರಾತ್ರಿ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯನ ಬೆಳಕು ಮತ್ತು ತಾಪಮಾನ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿ ಬಾಷ್ಪವಿಸರ್ಜನೆ ನಿಧಾನವಾಗುತ್ತದೆ ಅಥವಾ ನಿಲ್ಲುತ್ತದೆ. ಸಂಜೆ ಹಾಕಿದ ಗೊಬ್ಬರ ರಾತ್ರಿಯಿಡೀ ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಸಮಯ ಇರುತ್ತದೆ, ಇದರಿಂದ ಫಿಕ್ಸೇಷನ್ ಆಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತದೆ. ಮರುದಿನ ಬೆಳಿಗ್ಗೆಯಷ್ಟೇ ಗಿಡ ಮತ್ತೆ ಪೋಷಕಾಂಶ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತದೆ.
ಲಾಭ: ಸರಿಯಾದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ (ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಸೂರ್ಯೋದಯದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ) ಗೊಬ್ಬರ ನೀಡುವುದರಿಂದ, ಫಿಕ್ಸೇಷನ್ ಆಗಬಹುದಾದ ಗೊಬ್ಬರದ ಒಂದು ಭಾಗವನ್ನು ಉಳಿಸಿ ಗಿಡಕ್ಕೆ ಲಭ್ಯವಾಗುವಂತೆ ಮಾಡಬಹುದು.
ಮುಂದಿನ ಸವಾಲು: ಸರಿಯಾದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನೀಡಿದರೂ ಸ್ವಲ್ಪ ಫಿಕ್ಸೇಷನ್ ಆಗಬಹುದು. ಈ ಫಿಕ್ಸೇಷನ್ ಮಣ್ಣಿನ pH, ಕ್ಯಾಟಯನ್ ಎಕ್ಸ್ಚೇಂಜ್ ಕೆಪಾಸಿಟಿ (CEC), ಮತ್ತು ಸಾವಯವ ಇಂಗಾಲದ ಪ್ರಮಾಣದ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸಲು ಮಣ್ಣಿನ ಆರೋಗ್ಯ ಸುಧಾರಣೆ ಅಗತ್ಯ.
ತೀರ್ಮಾನ:
ಮಣ್ಣಿಗೆ ಗೊಬ್ಬರ (ವಿಶೇಷವಾಗಿ ನೀರಲ್ಲಿ ಕರಗುವ ಗೊಬ್ಬರ) ನೀಡಲು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಸಮಯ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಸೂರ್ಯೋದಯದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ. ಇದರಿಂದ ಪೋಷಕಾಂಶಗಳ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಗೊಬ್ಬರ ನಷ್ಟ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಉತ್ತಮ ಫಲಿತಾಂಶ ಸಿಗುತ್ತದೆ.