ಗೋಧಿ ಬೆಳೆಗಾರರಿಗೆ ಕಪ್ಪು ಕಾಡಿಗೆ ರೋಗ ನಿಯಂತ್ರಣ: ಉತ್ತಮ ನಿರ್ವಹಣಾ ಪದ್ಧತಿಗಳು

​ಗೋಧಿ ಬೆಳೆಗಳಲ್ಲಿ ಫ್ಲಾಗ್ ಸ್ಮಟ್ (Flag Smut) ಎಂಬ ಫಂಗಸ್ ರೋಗವು ಉಂಟಾಗುವ ಕಾರಣದಿಂದ ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ಗಣನೀಯ ನಷ್ಟ ಉಂಟಾಗಬಹುದು. ಈ ರೋಗವು Urocystis tritici ಎಂಬ ಶಿಲೀಂಧ್ರದಿಂದ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಎಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಎಲೆಗಳ ಹೊದಿಕೆಗಳಿಗೆ (leaf sheath) ಹಾನಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ತೊಡಿಗಳಿಗೆ (stem culm) ಸಹ ಹಾನಿ ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು. ​

ರೋಗದ ಲಕ್ಷಣಗಳು:

• ಎಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಎಲೆ ಹೊದಿಕೆಗಳ ಮೇಲೆ ಧೂಸರಂಗಿನ ಕಲೆಗಳು: ಸೋಂಕಿತ ಎಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಎಲೆ ಹೊದಿಕೆಗಳ ಮೇಲೆ ಬೂದು ಅಥವಾ ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣದ ಕಲೆಗಳು ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.​

• ಎಪಿಡರ್ಮಿಸ್ ಒಡೆದು ಕಪ್ಪು ಪುಡಿ ಹೊರಬರುವಿಕೆ: ಈ ಕಲೆಗಳು ಮೊದಲಿಗೆ ಎಪಿಡರ್ಮಿಸ್‌ನಡಿಯಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತವೆ; ನಂತರ ಎಪಿಡರ್ಮಿಸ್ ಒಡೆದು ಕಪ್ಪು ಪುಡಿ ಹೊರಬರುತ್ತದೆ.​

• ಎಲೆಗಳ ಮರುಳು ಮತ್ತು ಒಣಗುವುದು: ಸೋಂಕಿತ ಸಸಿ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಎಲೆಗಳು ಮರುಳುಗೊಂಡು, ಕೊನೆಗೆ ಒಣಗಿ ಸೊರಗುತ್ತವೆ.​

• ತಲೆಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಕುಂಠಿತವಾಗುವುದು: ರೋಗದ ತೀವ್ರತೆಯಿಂದ ತಲೆಗಳು ಸರಿಯಾಗಿ ಬೆಳೆಯದೆ, ಧಾನ್ಯಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗಬಹುದು. ​

ರೋಗದ ಹರಡುವಿಕೆ:

ಫ್ಲಾಗ್ ಸ್ಮಟ್ ರೋಗವು ಬೀಜ ಮತ್ತು ಮಣ್ಣಿನ ಮೂಲಕ ಹರಡುತ್ತದೆ. ಸೋಂಕಿತ ಬೀಜಗಳನ್ನು ಬಿತ್ತಿದಾಗ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಸೋಂಕು ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ಇರುವ ವಿಶ್ರಾಂತ ಸ್ಪೋರ್ಗಳ ಮೂಲಕ ದ್ವಿತೀಯಕ ಸೋಂಕು ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ. ​

ನಿಯಂತ್ರಣ ಕ್ರಮಗಳು:

• ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕ್ರಮಗಳು:

  • ರೋಗ ನಿರೋಧಕ ತಳಿಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಸುವುದು: ಪೂಸಾ 44 ಮತ್ತು WG 377 ಮುಂತಾದ ರೋಗ ನಿರೋಧಕ ತಳಿಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದು.​

  • ಶುದ್ಧ ಬೀಜಗಳ ಬಳಕೆ: ಸೋಂಕುಮುಕ್ತ, ಶುದ್ಧ ಬೀಜಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಬಳಸುವುದು.​

  • ಬೆಳೆ ಪರ್ಯಾಯ ಕ್ರಮ (Crop Rotation): ಸೋಯಾಬೀನ್, ಜೋಳ ಮತ್ತು ಮೆಕ್ಕೆಜೋಳ ಮುಂತಾದ ಆತಿಥೇಯರಲ್ಲದ ಬೆಳೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಬೆಳೆ ಪರ್ಯಾಯವನ್ನು ಅನುಸರಿಸುವುದು.​

  • ತಡವಾಗಿ ಬಿತ್ತನೆ ಮಾಡುವುದು: ಬಿಸಿಲು ಮತ್ತು ತೇವಾಂಶಯುಕ್ತ ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ಬೇಗನೆ ಬಿತ್ತನೆ ಮಾಡುವುದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿ, ತಡವಾಗಿ ಬಿತ್ತನೆ ಮಾಡುವುದು. ​

• ಯಾಂತ್ರಿಕ ಕ್ರಮಗಳು:

  • ಸೋಂಕಿತ ಸಸ್ಯಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ ಸುಡುವುದು: ಸೋಂಕಿತ ಸಸ್ಯಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ ಸುಡುವ ಮೂಲಕ ರೋಗದ ಹರಡುವಿಕೆಯನ್ನು ತಡೆಯಬಹುದು. ​

• ಜೈವಿಕ ಕ್ರಮಗಳು:

  • ಟ್ರೈಕೊಡರ್ಮಾ ವಿರಿಡೆ (Trichoderma viride) ಬಳಕೆ: ಬೀಜಗಳನ್ನು 6 ಗ್ರಾಂ/ಕಿಲೋಗ್ರಾಂ ದರದಲ್ಲಿ ಟ್ರೈಕೊಡರ್ಮಾ ವಿರಿಡೆ ಜೈವಿಕ ನಿಯಂತ್ರಕದಿಂದ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡುವುದು. ​

• ರಾಸಾಯನಿಕ ಕ್ರಮಗಳು:

  • ಕಾರ್ಬಾಕ್ಸಿನ್ + ಥಿರಾಮ್ (Carboxin 37.5% + Thiram 37.5% DS): ಬೀಜಗಳನ್ನು 3 ಗ್ರಾಂ/ಕಿಲೋಗ್ರಾಂ ದರದಲ್ಲಿ ಈ ಮಿಶ್ರಣದಿಂದ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡುವುದು.​

  • ಕಾರ್ಬೆಂಡಾಜಿಮ್ (Carbendazim): ಬೀಜಗಳನ್ನು 2 ಗ್ರಾಂ/ಕಿಲೋಗ್ರಾಂ ದರದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಬೆಂಡಾಜಿಮ್‌ನಿಂದ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡುವುದು. ​

ಈ ಸಮಗ್ರ ನಿರ್ವಹಣಾ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಗೋಧಿ ಬೆಳೆಗಳಲ್ಲಿ ಫ್ಲಾಗ್ ಸ್ಮಟ್ ರೋಗವನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ನಿಯಂತ್ರಿಸಿ, ಉತ್ತಮ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಸಾಧಿಸಬಹುದು.