ಜೋಳದ ದುರ್ವಾಸನೆಯ ಕೀಟ (ಸೋರ್ಗಮ್ ಸ್ಟಿಂಕ್ ಬಗ್): ಲಕ್ಷಣಗಳು ಮತ್ತು ಪರಿಹಾರಗಳು
ಜೋಳದ ಬೆಳೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ಟಿಂಕ್ ಬಗ್ (Sorghum Stink Bug) ಎಂಬ ಕೀಟವು ಪ್ರಮುಖ ಹಾನಿಕಾರಕ ಕೀಟವಾಗಿದೆ, ಇದನ್ನು ಹಸಿರು ತರಕಾರಿ ಕೀಟ ಅಥವಾ ಹಸಿರು ಗುರಾಣಿ ಕೀಟ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಇವು ಜೋಳದ ಬೆಳೆಯ ಜೊತೆಗೆ ಪಲ್ಸ್, ಸಜ್ಜೆ, ಸೂರ್ಯಕಾಂತಿ ಮುಂತಾದ ವಿವಿಧ ಬೆಳೆಗಳ ಮೇಲೂ ಹಾನಿ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಬೆಳೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಧಾನ್ಯಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಹಾನಿ ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತವೆ.
ಹಾನಿಯ ಪ್ರಕಾರಗಳು
ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಹಾನಿ: ಬೆಳೆಯ ವೃದ್ಧಿಯ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಕೀಟಗಳು ಎಲೆಗಳನ್ನು ತಿನ್ನುವುದರಿಂದ ಬೆಳೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಕುಂಠಿತಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ದ್ವಿತೀಯ ಹಾನಿ: ಧಾನ್ಯಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಕೀಟಗಳು ಧಾನ್ಯಗಳನ್ನು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ಧಾನ್ಯಗಳು ಕುಗ್ಗಿ, ಬಣ್ಣ ಬದಲಾವಣೆಯಾಗುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಗುಣಮಟ್ಟ ಹಾನಿಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ಲಕ್ಷಣಗಳು
ಎಲೆಗಳ ಮೇಲೆ ಸಾಲುಗಳಲ್ಲಿ ರಂಧ್ರಗಳು ಕಾಣಿಸಬಹುದು.
ಧಾನ್ಯಗಳ ಮೇಲೆ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ಧಾನ್ಯಗಳು ಕುಗ್ಗಿ, ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣಕ್ಕೆ ಮಾರ್ಪಡುತ್ತವೆ.
ಹಾನಿಗೊಳಗಾದ ಧಾನ್ಯಗಳು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ತುಂಬದಿರಬಹುದು ಅಥವಾ ಹಗುರವಾಗಿರಬಹುದು.
ನಿರ್ವಹಣಾ ಕ್ರಮಗಳು
ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ನಿಯಂತ್ರಣ
ಅತಿಥೇಯವಲ್ಲದ ಬೆಳೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಬೆಳೆ ಪರಿವರ್ತನೆ (Crop Rotation) ಅನುಸರಿಸುವುದು ಕೀಟಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬಹುದು.
ಬೆಳೆಯನ್ನು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿದ ಸಮಯಕ್ಕಿಂತ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ನೆಡುವುದು ಕೀಟಗಳ ಉಲ್ಬಣದ ಸಮಯದೊಂದಿಗೆ ಹೂವು ಹಂತವು ತಾಳೆಯಾಗದಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಸಮತೋಲನ ಗೊಬ್ಬರ ಮತ್ತು ನೀರಾವರಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಅನುಸರಿಸುವುದು ಬೆಳೆಯನ್ನು ಕೀಟಗಳ ಹಾನಿಯಿಂದ ರಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ.
ಯಾಂತ್ರಿಕ ನಿಯಂತ್ರಣ
ಹಾನಿಗೊಳಗಾದ ಗಿಡಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ ನಾಶಪಡಿಸುವುದು.
ಹಳದಿ ಬಣ್ಣದ ಸ್ಟಿಕ್ಕರ್ ಟ್ರ್ಯಾಪ್ಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಯೇಕ ಎಕರಿಗೆ 10 ಶೀಟ್ಗಳಂತೆ ಗಿಡಗಳ ಎತ್ತರಕ್ಕೆ ಸ್ಥಾಪಿಸುವುದು, ಇದು ಕೀಟಗಳನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಿ ಹಿಡಿಯುತ್ತದೆ.
ಜೈವ ನಿಯಂತ್ರಣ
ಸಹಜ ಶತ್ರುಗಳಾದ ಜೇಡರು ಮತ್ತು ಹಕ್ಕಿಗಳನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಕೀಟಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬಹುದು.
ಪ್ಯಾರಾಸಿಟಿಕ್ ಫ್ಲೈಗಳು ಮತ್ತು ಕೀಟಗಳ ಮೊಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಮೊಟ್ಟೆ ಇಡುವ ವಾಸ್ಪ್ಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುವುದು, ಇದು ಕೀಟಗಳ ಲಾರ್ವಾಗಳನ್ನು ನಾಶಪಡಿಸುತ್ತದೆ.
ಇಕೋಟಿನ್ ಕೀಟನಾಶಕ (Azadirachtin): ನೀಮ್ ಆಧಾರಿತ ಜೈವಿಕ ಕೀಟನಾಶಕವಾಗಿದೆ, ಇದನ್ನು 0.4 – 0.7 ಮಿ.ಲೀ./ಲೀಟರ್ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಮಿಶ್ರಣ ಮಾಡಿ ಸಿಂಪಡಿಸಬಹುದು.
ರಾಸಾಯನಿಕ ನಿಯಂತ್ರಣ
ಕೀಟಗಳ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕಾಗಿ ಕೆಳಗಿನ ರಾಸಾಯನಿಕ ಕೀಟನಾಶಕಗಳನ್ನು ಬಳಸಬಹುದು:
ಕರೆಟ್ ಕೀಟನಾಶಕ (Lambda-cyhalothrin): 1.28-1.92 ಮಿ.ಲೀ./ಎಕರೆ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಬಳಸಬಹುದು.
ಬೈಥ್ರಾಯ್ಡ್ ಎಕ್ಸ್ಎಲ್ (Beta-cyfluthrin): 1.3-2.8 ಮಿ.ಲೀ./ಎಕರೆ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಬಳಸಬಹುದು.
ಅಸಾನಾ ಎಕ್ಸ್ಎಲ್ (Esfenvalerate): 5.8-9.6 ಮಿ.ಲೀ./ಎಕರೆ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಬಳಸಬಹುದು.
ಡಿಕ್ಲೇರ್ (Gamma-cyhalothrin): 1.02-1.54 ಮಿ.ಲೀ./ಎಕರೆ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಬಳಸಬಹುದು.
ಸೈಲೆನ್ಸರ್ (Lambda-cyhalothrin): 2.56-3.84 ಮಿ.ಲೀ./ಎಕರೆ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಬಳಸಬಹುದು.
ಮಸ್ಟಾಂಗ್ ಮ್ಯಾಕ್ಸ್ (Zeta-cypermethrin): 1.28-4 ಮಿ.ಲೀ./ಎಕರೆ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಬಳಸಬಹುದು.
ಈ ಕೀಟನಾಶಕಗಳನ್ನು ಬಳಸುವ ಮೊದಲು ಸ್ಥಳೀಯ ಕೃಷಿ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ಸಲಹೆ ಪಡೆಯುವುದು ಮತ್ತು ಉತ್ಪನ್ನದ ಲೇಬಲ್ ಸೂಚನೆಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸುವುದು ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ.