ಟೊಮೆಟೊ ಬೆಳೆಗಳಿಗೆ ಹಾನಿ ಮಾಡುವ ಪ್ರಮುಖ ರೋಗಗಳು ಮತ್ತು ಅವುಗಳನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದಾದ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ.

1. ಫ್ಯೂಸೇರಿಯಮ್ ವಿಲ್‍ಟ್ (Fusarium Wilt)

ಕಾರಕ ಜೀವಾಣು: Fusarium oxysporum f.sp. lycopersici

ಲಕ್ಷಣಗಳು:

• ಹಳೆಯ ಎಲೆಗಳ ಹಳದಿ ಬಣ್ಣಕ್ಕೆ ತಿರುಗುವುದು, ಒಣಗುವುದು ಮತ್ತು ಎಲೆಗಳು ಬೀಳುವುದು.​

• ಸಸ್ಯದ ತಳಭಾಗದ ಕಾಂಡವನ್ನು ಕತ್ತರಿಸಿದಾಗ, ಒಳಗಿನ ಜೈವಿಕ ತಂತುಗಳಲ್ಲಿ ಕಂದು ಬಣ್ಣದ ರೇಖೆಗಳು ಕಾಣಿಸಬಹುದು.​

• ಈ ರೋಗವು ಬೆಳೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಕುಂಠಿತಗೊಳಿಸಿ, ಹಣ್ಣುಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಹಿಂದುಳಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸಸ್ಯಗಳ ಮುಂಚಿನ ಮರಣಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು.​

ನಿಯಂತ್ರಣ ಕ್ರಮಗಳು:

• ರೋಗಗ್ರಸ್ತ ಸಸ್ಯಗಳನ್ನು ಬೇಸಾಯದಿಂದ ತೆಗೆದುಹಾಕಿ, ರೋಗದ ಹರಡುವಿಕೆಯನ್ನು ತಡೆಯಿರಿ.​

• ನೀರಿನ ನಿಲುವನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿ ಮತ್ತು ನೈಟ್ರೋಜನ್ ಗೊಬ್ಬರಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಿ.​

• ಮಲ್ಟಿಪ್ಲೆಕ್ಸ್ ನಿಸರ್ಗ ಬಯೋ ಫಂಗಿಸೈಡ್ (Trichoderma viride 5% L.F): ಪ್ರತಿ ಎಕರೆಗೆ 2 ಕೆಜಿ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಬಳಸಿ.​

• ಸ್ಪೆಕ್ಟ್ರಮ್ ಫಂಗಿಸೈಡ್ (Azoxystrobin 11% + Tebuconazole 18.3% SC): ಪ್ರತಿ ಎಕರೆಗೆ 300 ಮಿ.ಲೀ. ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಮಣ್ಣಿಗೆ ಸಿಂಪಡಿಸಿ.​

• ಇನ್ಫಿನಿಟೋ ಫಂಗಿಸೈಡ್ (Fluopicolide 5.56% + Propamocarb hydrochloride 55.6% SC): ಪ್ರತಿ ಲೀಟರ್ ನೀರಿಗೆ 2 ಮಿ.ಲೀ. ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಮಿಶ್ರಣ ಮಾಡಿ ಸಿಂಪಡಿಸಿ.​

2. ಆರ್ಬ್ಲಿ ಬ್ಲೈಟ್ (Early Blight)

ಕಾರಕ ಜೀವಾಣು: Alternaria solani​

ಲಕ್ಷಣಗಳು:

• ಹಳೆಯ ಎಲೆಗಳ ಮೇಲೆ ಸಣ್ಣ ಕಪ್ಪು ಲೇಪನಗಳು ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ, ಅವು ಕ್ರಮೇಣ ಹಳದಿ ಬಣ್ಣಕ್ಕೆ ತಿರುಗುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಎಲೆಗಳ ಕೆಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಚುಕ್ಕೆಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತವೆ.​

• ಈ ಚುಕ್ಕೆಗಳು ದೊಡ್ಡದಾಗಿ ವೃದ್ಧಿಸಿ, ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ವೃತ್ತಾಕಾರದ ರೇಖೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಗೋಚರಿಸುತ್ತವೆ, ಜೊತೆಗೆ ಹಳದಿ ವಲಯವು ಎಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಹಣ್ಣುಗಳ ಮೇಲೆ ಕಾಣಿಸಬಹುದು.​

ನಿಯಂತ್ರಣ ಕ್ರಮಗಳು:

• ರೆವಸ್ ಫಂಗಿಸೈಡ್ (Mandipropamid 23.4% SC): ಪ್ರತಿ ಲೀಟರ್ ನೀರಿಗೆ 1.6 ಮಿ.ಲೀ. ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಮಿಶ್ರಣ ಮಾಡಿ ಸಿಂಪಡಿಸಿ.​

• ಅಂಟ್ರಕಾಲ್ ಫಂಗಿಸೈಡ್ (Propineb 70% WP): ಪ್ರತಿ ಲೀಟರ್ ನೀರಿಗೆ 2 ಗ್ರಾಂ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಮಿಶ್ರಣ ಮಾಡಿ ಸಿಂಪಡಿಸಿ.​

• ಕರ್ಝೇಟ್ ಫಂಗಿಸೈಡ್ (Cymoxanil 8% + Mancozeb 64% WP): ಪ್ರತಿ ಲೀಟರ್ ನೀರಿಗೆ 2 ಗ್ರಾಂ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಮಿಶ್ರಣ ಮಾಡಿ ಸಿಂಪಡಿಸಿ.​

3. ಲೇಟ್ ಬ್ಲೈಟ್ (Late Blight)

ಕಾರಕ ಜೀವಾಣು: Phytophthora infestans

ಲಕ್ಷಣಗಳು:

• ಎಲೆಗಳ ಮೇಲೆ ಸಣ್ಣ ನೀರಿನಿಂದ ನೆನೆಸಿದಂತೆ ಕಾಣುವ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ, ಅವು ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ನೇರಳೆ-ಕಂದು ಬಣ್ಣದ ತೊಳೆಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತವೆ.​

• ರೋಗಗ್ರಸ್ತ ಎಲೆಗಳ ಕೆಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಬೂದು ಬಣ್ಣದ ಮೈಸೇಲಿಯಲ್ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಕಾಣಬಹುದು.​

• ಈ ರೋಗವು ಕಾಂಡಗಳು, ಹೂಗಳು ಮತ್ತು ಹಣ್ಣುಗಳಿಗೂ ವ್ಯಾಪಿಸಿ, ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ಗಣನೀಯ ನಷ್ಟಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು.​

ನಿಯಂತ್ರಣ ಕ್ರಮಗಳು:

• ಅಕ್ರೋಬಾಟ್ ಕಂಪ್ಲೀಟ್ ಫಂಗಿಸೈಡ್ (Metiram 44% + Dimethomorph 9% WG): ಪ್ರತಿ ಲೀಟರ್ ನೀರಿಗೆ 2 ಗ್ರಾಂ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಮಿಶ್ರಣ ಮಾಡಿ ಸಿಂಪಡಿಸಿ.​

• ಸೆಕ್ಟಿನ್ ಫಂಗಿಸೈಡ್ (Fenamidone 10% + Mancozeb 50% WG): ಪ್ರತಿ ಲೀಟರ್ ನೀರಿಗೆ 2 ಗ್ರಾಂ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಮಿಶ್ರಣ ಮಾಡಿ ಸಿಂಪಡಿಸಿ.​

• ಜ್ಯಾಂಪ್ರೋ (Ametoctradin 27% + Dimethomorph 20.27%): ಪ್ರತಿ ಲೀಟರ್ ನೀರಿಗೆ 2 ಗ್ರಾಂ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಮಿಶ್ರಣ ಮಾಡಿ ಸಿಂಪಡಿಸಿ.​

4. ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಲ್ ಲೀಫ್ ಸ್ಪಾಟ್ (Bacterial Leaf Spot)

ಕಾರಕ ಜೀವಾಣು: Xanthomonas campestris pv. vesicatoria​

ಲಕ್ಷಣಗಳು:

• ಎಲೆಗಳ ಮೇಲೆ ಕಪ್ಪು ಅಥವಾ ಗಾಢ ಕಂದು ಬಣ್ಣದ ಚುಕ್ಕೆಗಳು ಹಳದಿ ವಲಯದೊಂದಿಗೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ, ಹಣ್ಣುಗಳ ಮೇಲೂ ಹಳದಿ ಅಥವಾ ಹಸಿರು ಬಣ್ಣದಿಂದ ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣಕ್ಕೆ ತಿರುಗುವ ಚುಕ್ಕೆಗಳು ಕಾಣಬಹುದು.​

• ಎಲೆಗಳ ಅಂಚುಗಳ ಮೇಲೆ ದೊಡ್ಡ ಚುಕ್ಕೆಗಳು ಕಾಣಿಸಬಹುದು.​

• ಈ ರೋಗವು ಕಾಂಡಗಳು ಮತ್ತು ಹಸಿರು ಹಣ್ಣುಗಳಿಗೂ ಹಾನಿ .

• ನಿಯಂತ್ರಣ ಕ್ರಮಗಳು:

  • ಸ್ಟ್ರೆಪ್ಟೋಮೈಸಿನ್ ಸಲ್ಪೇಟ್ + ಟೆಟ್ರಾಸೈಕ್ಲಿನ್ @ 1 ಗ್ರಾಂ/ಲೀ.

  • ಅಥವಾ ಕಾಪರ್ ಆಕ್ಸಿಕ್ಲೋ ರೈಡ್ @ 3 ಗ್ರಾಂ/ಲೀ. ಸ್ಪ್ರೇ ಮಾಡಿ.

---

• ಕಾರಣಕಾರಕ: Leveillula taurica

• ಲಕ್ಷಣಗಳು:

  • ಎಲೆಗಳ ಮೇಲ್ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಬಿಳಿಯ ಪುಡಿಯಂತಿರುವ ಲೇಪ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ.

  • ಎಲೆಗಳು ಒಣಗಿ ಕೆಳಗೆ ಬೀಳುತ್ತವೆ.

• ನಿಯಂತ್ರಣ ಕ್ರಮಗಳು:

  • ಹೆಕ್ಸಾಕೋನಜೋಲ್ 5% EC ಅಥವಾ ಪೆನ್ಕೊನಜೋಲ್ 10% EC @ 1 ಮಿ.ಲೀ./ಲೀ. ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಬೆರೆಸಿ ಸ್ಪ್ರೇ ಮಾಡುವುದು.

---

• ಕಾರಣಕಾರಕ: ವೈರಸ್, ಹರಡುವ ಮಾಧ್ಯಮ – ಹಿತ್ತಾಳೆ ಹುಳು (Whitefly)

• ಲಕ್ಷಣಗಳು:

  • ಎಲೆಗಳು ಕತ್ತರಿದಂತೆ, ಉದುರಿದಂತೆ ಕಾಣುತ್ತವೆ.

  • ಸಸ್ಯಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆ ನಿಲ್ಲುತ್ತದೆ, ಹಣ್ಣುಗಳ ಗುಣಮಟ್ಟ ಕುಸಿಯುತ್ತದೆ.

• ನಿಯಂತ್ರಣ ಕ್ರಮಗಳು:

  • ಹಿತ್ತಾಳೆ ಹುಳಿಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ಇಮಿಡಾಕ್ಲೋಪ್ರಿಡ್ 17.8% SL @ 0.3 ಮಿ.ಲೀ./ಲೀ.

  • ಅಥವಾ ಥಯಾಮೆಥಾಕ್ಸಮ್ 25% WG @ 0.25 ಗ್ರಾಂ/ಲೀ. ಸಿಂಪಡಿಸಬೇಕು.

---

• ರೋಗ ನಿರೋಧಕ ಜಾತಿಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಸುವುದು,

• ಬೆಳೆ ಚಕ್ರ (Crop rotation) ಪಾಲಿಸುವುದು,

• ಸಸ್ಯಾವಶೇಷಗಳನ್ನು ಜಮೀನಿನಿಂದ ತೆಗೆದು ಹಾಕುವುದು ಅತ್ಯಗತ್ಯ.