ಸಗಣಿ ಗೊಬ್ಬರವು ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಮಣ್ಣಿನ ಫಲವತ್ತತೆ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ಅತಿ ಮುಖ್ಯವಾದ ಸಾವಯವ ಮೂಲವಾಗಿದೆ. ಆದರೆ, ಇತ್ತೀಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಇದರ ಬೆಲೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವುದು ಮತ್ತು ಸಾಕಷ್ಟು ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಾಗದಿರುವುದು ರೈತರಿಗೆ ಸವಾಲಾಗಿದೆ. ಸಗಣಿ ಗೊಬ್ಬರವನ್ನು ಯಾವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬಳಸಿದರೆ ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ? ಇದರಲ್ಲಿರುವ ಕಲಬೆರಕೆಗಳನ್ನು ಹೇಗೆ ಗುರುತಿಸುವುದು? ಯಾವ ರೀತಿಯ ಗೊಬ್ಬರ ಉತ್ತಮ? ಮತ್ತು ಇದಕ್ಕೆ ಉತ್ತಮ ಪರ್ಯಾಯ ಯಾವುದು? ಎಂಬ ಕುರಿತು ಈ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ ವಿವರವಾದ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ.
1. ಸಗಣಿ ಗೊಬ್ಬರದ ಉಪಯೋಗಕ್ಕೆ ಸರಿಯಾದ ಸಮಯ: ಬೇಸಿಗೆಯೋ ಅಥವಾ ಮಳೆಯೋ?
- ಸಗಣಿ ಗೊಬ್ಬರವು ಮಣ್ಣಿಗೆ ಪೋಷಕಾಂಶಗಳನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುವ ಮೊದಲು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ವಿಘಟನೆಯಾಗಬೇಕು (decomposed).
- ವಿಘಟನೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೆ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಕತ್ತಲೆ ಮತ್ತು ತೇವಾಂಶದ ಅಗತ್ಯವಿರುತ್ತದೆ. ವಿಘಟನೆಯನ್ನು ಮಾಡುವ ಸೂಕ್ಷ್ಮಾಣುಜೀವಿಗಳು ಕತ್ತಲೆ ಮತ್ತು ತೇವಾಂಶವಿರುವ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿರುತ್ತವೆ.
- ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ: ಹಗಲು ಸಮಯ ಹೆಚ್ಚು ಇರುತ್ತದೆ (ಕತ್ತಲೆ ಕಡಿಮೆ), ಮತ್ತು ಗಾಳಿಯಲ್ಲಿ ತೇವಾಂಶ ಕಡಿಮೆ ಇರುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದ ವಿಘಟನೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ನಿಧಾನವಾಗುತ್ತದೆ. ನೀವು ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಗೊಬ್ಬರ ಹಾಕಿದರೂ, ಅದು ಮಳೆಗಾಲ ಪ್ರಾರಂಭವಾದಾಗ ಮಾತ್ರ ಸರಿಯಾಗಿ ಕೊಳೆಯಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತದೆ.
- ಮಳೆಗಾಲದಲ್ಲಿ: ಮೋಡ ಕವಿದ ವಾತಾವರಣದಿಂದ ನೇರ ಸೂರ್ಯನ ಬೆಳಕು ಕಡಿಮೆಯಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು ಕತ್ತಲೆ ಇರುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಗಾಳಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ತೇವಾಂಶವಿರುತ್ತದೆ. ಇದು ಗೊಬ್ಬರ ಕೊಳೆಯಲು ಅತ್ಯಂತ ಸೂಕ್ತ ಸಮಯ.
- ತೀರ್ಮಾನ: ನಿಮ್ಮ ಕೆಲಸದ ಅನುಕೂಲಕ್ಕಾಗಿ ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಗೊಬ್ಬರ ಹಾಕಿದರೂ, ಮೇ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಜೂನ್ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ (ಮಳೆಗಾಲ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುವ ಮೊದಲು) ಗೊಬ್ಬರ ಹಾಕಿದರೆ ಅದು ಮಳೆ ಬಂದಾಗ ಬೇಗನೆ ಕೊಳೆತು ಅದರ 100% ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ಬೆಳೆಗಳು ಪಡೆಯಬಹುದು.
2. ಸಗಣಿ ಗೊಬ್ಬರದಲ್ಲಿ ಕಲಬೆರಕೆ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಗುರುತಿಸುವಿಕೆ:
ಸಗಣಿ ಗೊಬ್ಬರದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ರೀತಿಯ ಕಲಬೆರಕೆಗಳು ನಡೆಯುತ್ತವೆ:
- ಅತಿಯಾದ ಮಣ್ಣು: ಗೊಬ್ಬರದೊಂದಿಗೆ ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು ಮಣ್ಣನ್ನು ಬೆರೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸ್ವಲ್ಪ ಮಣ್ಣು ಸಹಜವಾದರೂ, ಮಿತಿಮೀರಿದ ಮಣ್ಣು ಕಲಬೆರಕೆಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಗೊಬ್ಬರದ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
- ನಿರ್ಮಾ ಪೌಡರ್ (ಡಿಟರ್ಜೆಂಟ್ ಪೌಡರ್): ಕೆಲವರು ಹಸಿ ಗೊಬ್ಬರವನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವಾಗ, ಅದರ ಗಾತ್ರ ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಕಾಣಲು ವಿತರಣೆಯ ಹಿಂದಿನ ದಿನ ನಿರ್ಮಾ ಪೌಡರ್ ಬೆರೆಸುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಗೊಬ್ಬರವನ್ನು ಉಬ್ಬುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಆದರೆ ಬೆಳೆಗಳಿಗೆ ಹಾನಿಕಾರಕವಾಗಿದೆ. ಹಸಿ ಗೊಬ್ಬರವನ್ನು ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹ ಮೂಲಗಳಿಂದ ಮಾತ್ರ ಖರೀದಿಸಿ.
- ಉಪಲೆಗಳು (ಗೊಬ್ಬರದ ಅಂಡೆ/ಪಟ್ಟಿಗಳು): ಗೊಬ್ಬರವನ್ನು ಅಂಡೆಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಗಟ್ಟಿಯಾಗಿ ಮಾಡಿ ಮಾರಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದ ಗಾಳಿಯ ಅಂತರಗಳು ಕಡಿಮೆಯಾಗಿ, ಅದೇ ಗಾತ್ರದಲ್ಲಿ ನಿಮಗೆ ಕಡಿಮೆ ತೂಕದ ಅಥವಾ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದ ಗೊಬ್ಬರ ಸಿಗುತ್ತದೆ.
3. ಯಾವ ರೀತಿಯ ಸಗಣಿ ಗೊಬ್ಬರ ಉತ್ತಮ? (ಮನೆ vs ಡೈರಿ/ತಬೆಲಾ ಗೊಬ್ಬರ)
- ಹಸು ಅಥವಾ ಎಮ್ಮೆಗಳು ಏನು ತಿನ್ನುತ್ತವೆಯೋ ಅದೇ ಅವುಗಳ ಸಗಣಿಯಲ್ಲಿ ಸಾವಯವ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಹೊರಬರುತ್ತದೆ.
- ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಸಾಕುವ ಹಸು/ಎಮ್ಮೆಗಳ ಗೊಬ್ಬರ: ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಇವುಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಮೇವು ಮತ್ತು ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಪ್ರೋಟೀನ್-ಭರಿತ ಆಹಾರ (ಹಿಂಡಿ, ಕಾಳುಗಳು) ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಇವುಗಳ ಸಗಣಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರೋಟೀನ್ ಪ್ರಮಾಣ ಕಡಿಮೆ ಇರುತ್ತದೆ.
- ಡೈರಿ ಅಥವಾ ತಬೆಲಾಗಳ ಗೊಬ್ಬರ (ವಿಶೇಷವಾಗಿ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ): ವಾಣಿಜ್ಯ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಹಸು/ಎಮ್ಮೆಗಳನ್ನು ಸಾಕುವಾಗ ಹೆಚ್ಚು ಹಾಲು ಉತ್ಪಾದನೆಗಾಗಿ ಕಡಿಮೆ ಮೇವು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರೋಟೀನ್-ಭರಿತ ಆಹಾರ (ಹಿಂಡಿ, ಕಾಳುಗಳು, ಹಿಟ್ಟು, ಇತ್ಯಾದಿ) ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಇವುಗಳ ಸಗಣಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರೋಟೀನ್ ಪ್ರಮಾಣ ಹೆಚ್ಚು ಇರುತ್ತದೆ.
- ತೀರ್ಮಾನ: ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರೋಟೀನ್ ಅಂಶವಿರುವ ಡೈರಿ/ತಬೆಲಾಗಳ ಗೊಬ್ಬರವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ತಯಾರಿಸಿದ ಗೊಬ್ಬರಕ್ಕಿಂತ (ಪೋಷಕಾಂಶಗಳ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ) ಉತ್ತಮವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
4. ಸಗಣಿ ಗೊಬ್ಬರಕ್ಕೆ ಉತ್ತಮ ಪರ್ಯಾಯ:
- ಸಗಣಿ ಗೊಬ್ಬರದ ಬೆಲೆ ಮತ್ತು ಲಭ್ಯತೆಯು ಸಮಸ್ಯೆಯಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ಅದಕ್ಕೆ ಉತ್ತಮ ಮತ್ತು ಅಗ್ಗದ ಪರ್ಯಾಯವನ್ನು ಹುಡುಕುವುದು ಅಗತ್ಯ.
- ಡೈರಿ ಗೊಬ್ಬರವು ಪ್ರೋಟೀನ್ನಿಂದಾಗಿ ಉತ್ತಮವಾಗಿದೆ ಎಂದು ನಾವು ನೋಡಿದ್ದೇವೆ, ಮತ್ತು ಆ ಪ್ರೋಟೀನ್ ಪ್ರಾಣಿಗಳಿಗೆ ನೀಡುವ ಹಿಂಡಿಯಿಂದ ಬರುತ್ತದೆ.
- ಪರ್ಯಾಯ: ಪ್ರಾಣಿಗಳಿಗೆ ತಿನ್ನಿಸುವ ಬದಲು, ಅದೇ ಹಿಂಡಿ (Oil Cake) ಯನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ಹೊಲಕ್ಕೆ ಬಳಸಬಹುದು!
- ಹಿಂಡಿ ಎಂದರೇನು? ಎಣ್ಣೆ ಕಾಳುಗಳಿಂದ (ಉದಾ: ಶೇಂಗಾ, ಸಾಸಿವೆ, ಸೋಯಾಬೀನ್) ಎಣ್ಣೆ ತೆಗೆದ ನಂತರ ಉಳಿಯುವ ಭಾಗವೇ ಹಿಂಡಿ. ಇದು ಪ್ರೋಟೀನ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಪೋಷಕಾಂಶಗಳಿಂದ ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
- ಪ್ರಯೋಜನ: ಹಿಂಡಿಯನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ಮಣ್ಣಿಗೆ ಸೇರಿಸುವುದು ಸಗಣಿ ಗೊಬ್ಬರಕ್ಕೆ ಉತ್ತಮ ಮತ್ತು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅಗ್ಗದ ಪರ್ಯಾಯವಾಗಿದೆ. ಇದು ಮಣ್ಣಿಗೆ ಉತ್ತಮ ಪ್ರಮಾಣದ ಪ್ರೋಟೀನ್ ಮತ್ತು ಪೋಷಕಾಂಶಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
- ಎಚ್ಚರಿಕೆ: ಹಿಂಡಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಬಳಸಿದರೆ ಅದು ಟಾನಿಕ್ನಂತೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿ ಬೆಳೆಗಳಿಗೆ ಅತಿಯಾದ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಅಥವಾ ನಾಜೂಕತೆಯನ್ನು ತರಬಹುದು. ಸರಿಯಾದ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ತಿಳಿಯುವುದು ಮುಖ್ಯ. (ಹಿಂಡಿ ಬಳಕೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಗಾಗಿ ನಮ್ಮ ವಿವರವಾದ ವೀಡಿಯೊವನ್ನು ನೋಡಿ).
ಸಗಣಿ ಗೊಬ್ಬರದ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿ ಈ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಮತ್ತು ಅಗತ್ಯವಿದ್ದರೆ ಹಿಂಡಿಯಂತಹ ಪರ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ಬಳಸುವ ಮೂಲಕ ನಿಮ್ಮ ಮಣ್ಣಿನ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಬೆಳೆಗಳ ಇಳುವರಿಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಬಹುದು.