ಬೆಳೆಗಳಿಗೆ ಕೀಟನಾಶಕಗಳನ್ನು ಬಳಸುವಾಗ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ರಸ ಹೀರುವ ಕೀಟಗಳು ಎಲೆಗಳ ಕೆಳಗೆ ಅಥವಾ ಗಿಡದೊಳಗೆ ಅಡಗಿಕೊಂಡಾಗ ಅವುಗಳನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವುದು ಸವಾಲಾಗಿದೆ. ಜೊತೆಗೆ, ಅನೇಕ ಬೆಳೆಗಳಲ್ಲಿ ಪರಾಗಸ್ಪರ್ಶಕ್ಕೆ (Pollination) ಜೇನುನೊಣಗಳ ಅಗತ್ಯವಿರುವುದರಿಂದ, ಉಪಕಾರಿ ಕೀಟಗಳಿಗೆ ಹಾನಿಯಾಗದ ಕೀಟನಾಶಕಗಳನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುವುದು ಬಹಳ ಮುಖ್ಯ. ಬೇಯರ್ ಕಂಪನಿಯ (Bayer Company) ಮೂವೆಂಟೋ (Movento) ಎಂಬ ಕೀಟನಾಶಕವು ಇಂತಹ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಪರಿಹಾರವಾಗಿದೆ. ಇದು ತನ್ನ ಅನನ್ಯ ಎರಡು-ಮಾರ್ಗ ಸಿಸ್ಟೆಮಿಕ್ (Two-way Systemic) ಕ್ರಿಯೆಯಿಂದಾಗಿ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ. ಇಂದು ನಾವು ಮೂವೆಂಟೋ ಬಗ್ಗೆ ವಿಸ್ತಾರವಾಗಿ ತಿಳಿಯೋಣ. ಅದರ ಸಂಯೋಜನೆ, ಕಾರ್ಯವಿಧಾನ, ಪ್ರಯೋಜನಗಳು (ಉಪಕಾರಿ ಕೀಟಗಳ ಸುರಕ್ಷತೆ ಸೇರಿದಂತೆ), ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ಕೀಟಗಳು, ಬಳಕೆ ವಿಧಾನ ಮತ್ತು ಬೆಲೆ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ ಇಲ್ಲಿದೆ.
ಮೂವೆಂಟೋ (Movento) ಎಂದರೇನು? (ಬೇಯರ್ ಕಂಪನಿ):
ಮೂವೆಂಟೋ ಬೇಯರ್ ಕಂಪನಿಯ ಒಂದು ಅನನ್ಯ ಕೀಟನಾಶಕ.
- ಮುಖ್ಯ ರಾಸಾಯನಿಕ (Active Ingredient):ಸ್ಪಿರೋಟೆಟ್ರಾಮಾಟ್ (Spirotetramat) 15.31%.
- ಸೂತ್ರೀಕರಣ (Formulation):OD (Oil Dispersion) - ಇದು ತೈಲದಲ್ಲಿ ರಾಸಾಯನಿಕದ ಕಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಹೊಸ ರೀತಿಯ ಸೂತ್ರೀಕರಣ. ಇದು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಅಂಟಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಉತ್ತಮ ಫಲಿತಾಂಶ ನೀಡುತ್ತದೆ.
- ಬ್ರಾಂಡ್‌ಗಳು: ಸದ್ಯಕ್ಕೆ ಸ್ಪಿರೋಟೆಟ್ರಾಮಾಟ್ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಬೇಯರ್/ಕೊವೆಸ್ಟ್ರೋದಿಂದ ಮೂವೆಂಟೋ ಬ್ರಾಂಡ್ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ.
ಕಾರ್ಯವಿಧಾನ (Mode of Action) - ಅನನ್ಯ ದ್ವಿ-ಮಾರ್ಗ ಸಿಸ್ಟೆಮಿಕ್ ಕ್ರಿಯೆ:
ಸ್ಪಿರೋಟೆಟ್ರಾಮಾಟ್ ಅನನ್ಯವಾದ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
- ಲಿಪಿಡ್ ಜೈವಿಕ ಸಂಶ್ಲೇಷಣೆ ಪ್ರತಿಬಂಧಕ (Lipid Biosynthesis Inhibitor): ಇದು ಕೀಟಗಳಲ್ಲಿ ಲಿಪಿಡ್ ಉತ್ಪಾದನೆಯನ್ನು ತಡೆಯುತ್ತದೆ, ಇದು ಕೀಟಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆ, ವಿಕಾಸ ಮತ್ತು ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ.
- ಎರಡು-ಮಾರ್ಗ ಸಿಸ್ಟೆಮಿಕ್ (Ambi-Systemic): ಇದು ಮೂವೆಂಟೋದ ಅತೀ ಮುಖ್ಯ ಮತ್ತು ವಿಶಿಷ್ಟ ಗುಣಲಕ್ಷಣ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಂತರ್ವ್ಯಾಪಿ ಔಷಧಿಗಳು ಕೇವಲ ಮೇಲೆ (xylem) ಅಥವಾ ಕೇವಲ ಕೆಳಗೆ (phloem) ಚಲಿಸಿದರೆ, ಸ್ಪಿರೋಟೆಟ್ರಾಮಾಟ್ ಗಿಡದೊಳಗೆ ಮೇಲಕ್ಕೂ (ಹೊಸ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ) ಮತ್ತು ಕೆಳಕ್ಕೂ (ಬೇರುಗಳು, ಗೆಡ್ಡೆಗಳು, ಕೆಳಗಿನ ಎಲೆಗಳಿಗೆ) ಚಲಿಸುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದ ಗಿಡದ ಎಲ್ಲಾ ಭಾಗಗಳಿಗೂ (ಎಲೆಯ ಮೇಲ್ಮೈ, ಕೆಳಗೆ, ಕಾಂಡ, ಬೇರು) ರಾಸಾಯನಿಕ ತಲುಪುತ್ತದೆ. ಅಡಗಿರುವ ಕೀಟಗಳಿಗೆ ಇದು ಬಹಳ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ.
- ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಲ್ಯಾಮಿನಾರ್ (Translaminar): ಎಲೆಯ ಒಂದು ಬದಿಯಿಂದ ಇನ್ನೊಂದು ಬದಿಗೆ ಚಲಿಸುತ್ತದೆ.
- ಅಪಕ್ವ ಹಂತದ ಕೀಟಗಳ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ: ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವಯಸ್ಕ ಕೀಟಗಳಿಗಿಂತ ಅಪಕ್ವ ಹಂತದ ಕೀಟಗಳ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿರುತ್ತವೆ.
ಮೂವೆಂಟೋದ ಪ್ರಮುಖ ಲಕ್ಷಣಗಳು:
- ಎರಡು-ಮಾರ್ಗ ಸಿಸ್ಟೆಮಿಕ್ (Ambi-Systemic): ಗಿಡದ ಸಂಪೂರ್ಣ ಆಂತರಿಕ ವ್ಯಾಪ್ತಿ.
- ಅಡಗಿರುವ ಕೀಟಗಳಿಗೂ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ: ಎಲೆಗಳ ಕೆಳಗೆ, ಬೇರುಗಳಲ್ಲಿ, ಅಥವಾ ಗಿಡದೊಳಗೆ ಇರುವ ಕೀಟಗಳನ್ನೂ ತಲುಪುತ್ತದೆ.
- ವಿಶಾಲ ವ್ಯಾಪ್ತಿ (ರಸ ಹೀರುವ ಕೀಟಗಳ ಮೇಲೆ): ಅನೇಕ ರೀತಿಯ ರಸ ಹೀರುವ ಕೀಟಗಳನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತದೆ.
- ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಲ್ಯಾಮಿನಾರ್ ಕ್ರಿಯೆ.
- ಉತ್ತಮ ಅಂಟಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ/ಮಳೆ ನಿರೋಧಕತೆ (OD ಸೂತ್ರೀಕರಣದಿಂದ): ಒಡಿ ಸೂತ್ರೀಕರಣದಿಂದ ಎಲೆಗಳಿಗೆ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಅಂಟಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ, ಮಳೆಗೆ ಬೇಗನೆ ತೊಳೆದುಹೋಗುವುದಿಲ್ಲ. ಅರ್ಧ ಗಂಟೆಯ ನಂತರ ಮಳೆ ಬಂದರೂ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ.
- ತುಲನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಪರಿಣಾಮ (Residual Activity).
- ಉಪಕಾರಿ ಕೀಟಗಳಿಗೆ ಸುರಕ್ಷಿತ (Soft on Beneficial Insects): ಇದು ಹಸಿರು ತ್ರಿಭುಜ (Green Triangle) ವರ್ಗೀಕರಣದಲ್ಲಿದೆ. ಜೇನುನೊಣಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಉಪಕಾರಿ ಕೀಟಗಳಿಗೆ ಕಡಿಮೆ ವಿಷಕಾರಿ.
- ಅನನ್ಯ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನ: ಕೀಟಗಳು ನಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿ ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಕಡಿಮೆ.
ಮೂವೆಂಟೋ ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ಕೀಟಗಳು:
- ಥ್ರಿಪ್ಸ್ (Thrips) - ಅತ್ಯಂತ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ.
- ಎಫಿಡ್ಸ್ (Aphids)
- ಬಿಳಿ ನೊಣ (Whitefly)
- ನುಸಿಗಳು (Mites) - ಸ್ಪಿರೋಟೆಟ್ರಾಮಾಟ್‌ಗೆ ಉತ್ತಮ ನುಸಿ ನಾಶಕ ಗುಣವಿದೆ.
- ಮಿಲ್ಲಿಬಗ್ಸ್ (Mealybugs) - ಇದರ ಸಿಸ್ಟೆಮಿಕ್ ಕ್ರಿಯೆಯಿಂದ ಅಡಗಿರುವ ಮಿಲ್ಲಿಬಗ್‌ಗಳಿಗೂ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ.
- ಸ್ಕೇಲ್ ಕೀಟಗಳು (Scale Insects).
ಬಳಕೆ ವಿವರಗಳು:
- ಬಳಕೆಯ ಹಂತ: ಬೆಳೆಯ ಯಾವುದೇ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಬಳಸಬಹುದು. ಉಪಕಾರಿ ಕೀಟಗಳಿಗೆ ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಹೂಬಿಡುವ ಹಂತದಲ್ಲಿಯೂ ಬಳಸಲು ಸೂಕ್ತ.
- ವಿಧಾನ: ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಎಲೆಗಳ ಮೇಲೆ ಸಿಂಪರಣೆಗಾಗಿ ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಎರಡು-ಮಾರ್ಗ ಸಿಸ್ಟೆಮಿಕ್ ಕ್ರಿಯೆಯಿಂದಾಗಿ ಸಂಪೂರ್ಣ ವ್ಯಾಪ್ತಿ ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಗಿಡದೊಳಗೆ ಹರಡುತ್ತದೆ.
- ಹೊಂದಾಣಿಕೆ (Compatibility): ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬಹುತೇಕ ಕೀಟನಾಶಕಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಮಿಶ್ರಣ ಮಾಡುವ ಮೊದಲು ಭೌತಿಕ ಹೊಂದಾಣಿಕೆ ಪರೀಕ್ಷೆ (Jar Test) ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿ ಮಾಡಿ.
- ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವ: ತಡೆಗಟ್ಟುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಎರಡರಲ್ಲೂ ಅತ್ಯಂತ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ. 85-90% ರಷ್ಟು ಉತ್ತಮ ಫಲಿತಾಂಶ ನೀಡುತ್ತದೆ.
- ಯಾವ ಬೆಳೆಗಳಿಗೆ ಸೂಕ್ತ: ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ರಸ ಹೀರುವ ಕೀಟಗಳ ಬಾಧೆ ತಗಲುವ ಯಾವುದೇ ಬೆಳೆಗಳಿಗೆ ಸೂಕ್ತ (ತರಕಾರಿ, ಹಣ್ಣು, ಹೂವು, ಹೊಲದ ಬೆಳೆಗಳು).
ಪ್ರಮಾಣ (Dosage - ಸಿಂಪರಣೆಗಾಗಿ):
ವಿವಿಧ ಪ್ರಮಾಣದ ನೀರಿಗೆ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿದೆ (ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ 15.31% OD ಸೂತ್ರೀಕರಣಕ್ಕೆ ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ):
- 200 ಲೀಟರ್ ನೀರಿಗೆ: 200 ಮಿಲಿ.
- 20 ಲೀಟರ್ ನೀರಿಗೆ: 20 ಮಿಲಿ.
- 15 ಲೀಟರ್ ನೀರಿಗೆ: 15 ಮಿಲಿ.
ಬೆಲೆ: ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಬೆಲೆ ತುಲನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು. ಇದು ಸುಧಾರಿತ ರಾಸಾಯನಿಕ ಮತ್ತು OD ಸೂತ್ರೀಕರಣದಿಂದಾಗಿ ಬೆಲೆ ಹೆಚ್ಚಿರುತ್ತದೆ. 100 ಮಿಲಿ ಪ್ಯಾಕ್ ಬೆಲೆ ಸುಮಾರು ₹800 ರಷ್ಟಿರಬಹುದು (ಅಂದಾಜು). ಬೆಲೆಗಳು ಏರಿಳಿತಗೊಳ್ಳಬಹುದು. ವಿವರಗಳಿಗಾಗಿ ಆನ್‌ಲೈನ್‌ನಲ್ಲಿ ಪರಿಶೀಲಿಸಬಹುದು.
ವಿಶೇಷ ಸಲಹೆ: ಹಸಿರು ತ್ರಿಭುಜ ಮತ್ತು ಪರಾಗಸ್ಪರ್ಶ ಮಾಡುವ ಕೀಟಗಳ ಸುರಕ್ಷತೆ:
- ಹಸಿರು ತ್ರಿಭುಜ (Green Triangle): ಕೀಟನಾಶಕದ ಲೇಬಲ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಹಸಿರು ತ್ರಿಭುಜವು ಉಪಕಾರಿ ಕೀಟಗಳಿಗೆ (ಜೇನುನೊಣಗಳು, ನೈಸರ್ಗಿಕ ಶತ್ರುಗಳು) ಕಡಿಮೆ ವಿಷಕಾರಿ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಕೆಂಪು ಅಥವಾ ಹಳದಿ ತ್ರಿಭುಜಕ್ಕಿಂತ ಇದು ಸುರಕ್ಷಿತ.
- ಪರಾಗಸ್ಪರ್ಶ ಮಾಡುವ ಕೀಟಗಳ ಸುರಕ್ಷತೆ: ಮೂವೆಂಟೋ ಪರಾಗಸ್ಪರ್ಶ ಮಾಡುವ ಕೀಟಗಳಿಗೆ ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದು ಇದರ ಅತೀ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಯೋಜನ. ಜೇನುನೊಣಗಳಿಂದ ಪರಾಗಸ್ಪರ್ಶ ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಬೆಳೆಗಳಲ್ಲಿ (ಅನೇಕ ಹಣ್ಣುಗಳು, ತರಕಾರಿಗಳು, ಎಣ್ಣೆಕಾಳುಗಳು) ಕೀಟ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮಾಡುವಾಗ ಜೇನುನೊಣಗಳಿಗೆ ಹಾನಿಯಾಗದಂತೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಇಳುವರಿಗೆ ನಿರ್ಣಾಯಕ. ಮೂವೆಂಟೋ ಹೂಬಿಡುವ ಹಂತದಲ್ಲಿಯೂ ರಸ ಹೀರುವ ಕೀಟಗಳನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಅವಕಾಶ ನೀಡುತ್ತದೆ.
ತೀರ್ಮಾನ:
ಬೇಯರ್ ಮೂವೆಂಟೋ (ಸ್ಪಿರೋಟೆಟ್ರಾಮಾಟ್ 15.31% OD) ತನ್ನ ಅನನ್ಯ ಎರಡು-ಮಾರ್ಗ ಸಿಸ್ಟೆಮಿಕ್ ಕ್ರಿಯೆಯಿಂದಾಗಿ ಅಡಗಿರುವ ರಸ ಹೀರುವ ಕೀಟಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಅತ್ಯಂತ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ. ಇದು ಥ್ರಿಪ್ಸ್, ಮಿಲ್ಲಿಬಗ್ಸ್, ನುಸಿಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಅನೇಕ ರಸ ಹೀರುವ ಕೀಟಗಳನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತದೆ. ಅತೀ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ, ಇದು ಹಸಿರು ತ್ರಿಭುಜ ವರ್ಗೀಕರಣದಲ್ಲಿದ್ದು, ಉಪಕಾರಿ ಕೀಟಗಳಿಗೆ (ಜೇನುನೊಣಗಳಿಗೆ) ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿದೆ, ಇದು ಹೂಬಿಡುವ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಕೀಟ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ಬಹಳ ಮುಖ್ಯ. ಇದರ ಬೆಲೆ ತುಲನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿದ್ದರೂ, ಅದರ ಅನನ್ಯ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳು ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷತೆಗಾಗಿ ಇದು ಉತ್ತಮ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿದೆ.
