ಮಾವಿನ ಹಣ್ಣುಗಳ ಕೊಯ್ಲಿನ ನಂತರವೂ ಕೆಲವು ರೋಗಗಳು ಹಣ್ಣುಗಳ ಗುಣಮಟ್ಟ ಮತ್ತು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಹಾಳುಮಾಡಬಹುದು. ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುವ ರೋಗಗಳು ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ನಿರ್ವಹಣೆ ಕ್ರಮಗಳು ಹೀಗಿವೆ:
1. ಆಂಥ್ರಕ್ನೋಸ್ (Anthracnose):
ಕಾರಣ: Colletotrichum gloeosporioides ಎಂಬ ಶಿಲೀಂಧ್ರದಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಈ ರೋಗವು ಹೆಚ್ಚಿನ ತೇವಾಂಶ ಮತ್ತು ಮಳೆಗಾಲದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.
ಲಕ್ಷಣಗಳು:
ಹಣ್ಣುಗಳ ಮೇಲೆ ಕಪ್ಪು, ಅಸಮತಲ, ಕುಳಿತಂತಹ ಕಲೆಗಳು ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.
ರೋಗದ ಪ್ರಗತಿಯೊಂದಿಗೆ, ಈ ಕಲೆಗಳು ದೊಡ್ಡದಾಗಿ ಹಣ್ಣು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಕಪ್ಪಾಗಬಹುದು.
ನಿರ್ವಹಣೆ:
ಕೊಯ್ಲಿಗೆ ಮುನ್ನ, ಮ್ಯಾಂಕೋಜೆಬ್ (2 ಗ್ರಾಂ/ಲೀಟರ್) ದ್ರಾವಣವನ್ನು ಹಣ್ಣುಗಳ ಮೇಲೆ ಎರಡು ಬಾರಿ ಸ್ಪ್ರೇ ಮಾಡುವುದು.
ಕೊಯ್ಲಿನ ನಂತರ, ಹಣ್ಣುಗಳನ್ನು 52°C ± 1°C ತಾಪಮಾನದಲ್ಲಿ 5 ನಿಮಿಷಗಳ ಕಾಲ ಬಿಸಿ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿಸಿ, ನಂತರ 8% ಪ್ಲಾಂಟ್ ವೇಕ್ಸ್ (ಫ್ರೂಟಾಕ್ಸ್ ಅಥವಾ ವೇಕ್ಸೋಲ್) ಅನ್ನು ಹಣ್ಣುಗಳ ಮೇಲೆ ಅನ್ವಯಿಸಬಹುದು.
2. ಸ್ಟೆಮ್ ಎಂಡ್ ರಾಟ್ (Stem End Rot):
ಕಾರಣ: Lasiodiplodia theobromae ಎಂಬ ಶಿಲೀಂಧ್ರದಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಈ ರೋಗವು ಹಣ್ಣುಗಳ ದಂಡಿನ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ಲಕ್ಷಣಗಳು:
ಹಣ್ಣುಗಳ ದಂಡಿನ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣದ ಕಲೆಗಳು ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ, ಇದು ಹಣ್ಣುಗಳ ಮೇಲ್ಮೈಯನ್ನು ಕುಳಿತಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ರೋಗದ ಪ್ರಗತಿಯೊಂದಿಗೆ, ಈ ಕಲೆಗಳು ಹಣ್ಣು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಕಪ್ಪಾಗುವಂತೆ ಮಾಡಬಹುದು.
ನಿರ್ವಹಣೆ:
ಕೊಯ್ಲಿನ ನಂತರ 24 ಗಂಟೆಗಳ ಒಳಗೆ, ಹಣ್ಣುಗಳನ್ನು 52°C ತಾಪಮಾನದಲ್ಲಿ 0.5 – 1 ಮಿ.ಲೀ ಕಾರ್ಬೆಂಡಾಜಿಮ್ ಪ್ರತಿ ಲೀಟರ್ ನೀರಿನೊಂದಿಗೆ ಬಿಸಿ ನೀರಿನಲ್ಲಿ 15 ನಿಮಿಷಗಳ ಕಾಲ ಮುಳುಗಿಸಿ.
ಹಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ವಾತಾಯಿತ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ.
3. ಆಸ್ಪರ್ಜಿಲ್ಲಸ್ ರಾಟ್/ಬ್ಲಾಕ್ ಮಾಲ್ಡ್ ರಾಟ್ (Aspergillus Rot/Black Mould Rot):
ಕಾರಣ: Aspergillus ಪ್ರಭೇದದ ಶಿಲೀಂಧ್ರಗಳಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಈ ರೋಗವು ಹೆಚ್ಚಿನ ತಾಪಮಾನದಲ್ಲಿ (30–36°C) ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.
ಲಕ್ಷಣಗಳು:
ಹಣ್ಣುಗಳ ಮೇಲ್ಮೈಯಲ್ಲಿ ಹಸಿರು-ಕಪ್ಪು ಅಥವಾ ಬೂದು-ಹಸಿರು ಬಣ್ಣದ ಶಿಲೀಂಧ್ರದ ಬೆಳವಣಿಗೆ.
ರೋಗದ ಪ್ರಗತಿಯೊಂದಿಗೆ, ಈ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಕುಳಿತಂತೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಹಣ್ಣುಗಳು ನಾರುವ ವಾಸನೆ ಉಳಿತಾಯಿಸುತ್ತವೆ.
ನಿರ್ವಹಣೆ:
ಕೊಯ್ಲಿನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹಣ್ಣುಗಳಿಗೆ ಹಾನಿ ಆಗದಂತೆ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ವಹಿಸಿ.
ಹಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಶೀತಲ ತಾಪಮಾನದಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ 13°C ತಾಪಮಾನದಲ್ಲಿ.
ಸಾಮಾನ್ಯ ನಿರ್ವಹಣೆ ಕ್ರಮಗಳು:
ತೋಟದಲ್ಲಿ ಸೋಂಕಿತ ಹಣ್ಣುಗಳು, ಎಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಕೊಂಬೆಗಳನ್ನು ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ತೆಗೆದುಹಾಕಿ ನಾಶಪಡಿಸಿ.
ಕೊಯ್ಲಿನ ನಂತರ ಹಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ತಂಪಾದ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಿ.
ಹಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುವಾಗ ಒತ್ತಡದಿಂದ ಹಾನಿ ಆಗದಂತೆ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ವಹಿಸಿ.
ಈ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಮಾವಿನ ಹಣ್ಣುಗಳ ಕೊಯ್ಲಿನ ನಂತರದ ರೋಗಗಳನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ನಿಯಂತ್ರಿಸಿ, ಉತ್ತಮ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಹಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗೆ ತಲುಪಿಸಬಹುದು.