ಮೆಣಸಿನಕಾಯಿ ಬೆಳೆಯಲ್ಲಿ ಜೆಮಿನಿ ವೈರಸ್ (Gemini virus), ಇದನ್ನು ಎಲೆ ಮುರುಟು ರೋಗ (Leaf Curl Disease) ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಇದು ಒಂದು ಗಂಭೀರ ವೈರಸ್ ರೋಗವಾಗಿದೆ. ಇದು ಇಳುವರಿ ಮತ್ತು ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಈ ವೈರಸ್ ಅನ್ನು ಬಿಳಿ ನೊಣಗಳು (Whiteflies) ಹರಡುತ್ತವೆ. ವೈರಸ್ ಒಮ್ಮೆ ಸಸ್ಯವನ್ನು ಆವರಿಸಿಕೊಂಡರೆ, ನೇರವಾದ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಇಲ್ಲ. ಆದ್ದರಿಂದ, ರೋಗವನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟುವುದು ಮತ್ತು ಹರಡುವುದನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವುದು ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳಾಗಿವೆ.
ರೋಗದ ಲಕ್ಷಣಗಳು
ಎಲೆಗಳ ಅಂಚುಗಳು ಮಧ್ಯದ ಶಿರೆಯ ಕಡೆಗೆ ಮುರಿದುಕೊಳ್ಳುವುದು.
ಎಲೆಗಳು ಅಸ್ವಾಭಾವಿಕ ಆಕಾರಕ್ಕೆ ಬದಲಾಗುವುದು.
ಕಾಂಡದ ಮಧ್ಯದ ಭಾಗಗಳು ಚಿಕ್ಕದಾಗಿ, ಸಸ್ಯದ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಕುಂಠಿತವಾಗುವುದು.
ಹೂಗುಚ್ಛಗಳು ಬಿದ್ದುಹೋಗುವುದು ಅಥವಾ ಪುಷ್ಪರೇಣುಗಳ ಕೊರತೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು.
ತಡೆಗಟ್ಟುವ ಕ್ರಮಗಳು
ನಿರೋಧಕ ತಳಿಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದು: ಜೆಮಿನಿ ವೈರಸ್‌ಗೆ ನಿರೋಧಕ ಅಥವಾ ಸಹಿಷ್ಣು ತಳಿಗಳನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ. ನಿಮ್ಮ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಸೂಕ್ತವಾದ ತಳಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಸ್ಥಳೀಯ ಕೃಷಿ ಇಲಾಖೆ ಅಥವಾ ತಜ್ಞರನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಿ. ಕೆಲವು ಉದಾಹರಣೆಗಳು: ಅರ್ಕಾ ಮೇಘನಾ, ಕಾಶಿ ಅನಮೋಲ್, ಪೂಸಾ ಜ್ವಾಲಾ (ಭಾಗಶಃ ನಿರೋಧಕ).
- ಆರೋಗ್ಯಕರ ಸಸಿಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದು: ಪ್ರಮಾಣೀಕೃತ ವೈರಸ್-ಮುಕ್ತ ಸಸಿಗಳನ್ನು ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹ ಮೂಲಗಳಿಂದ ಮಾತ್ರ ಖರೀದಿಸಿ. ಸಾಧ್ಯವಾದರೆ, ನರ್ಸರಿ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಸಸಿಗಳನ್ನು ಕೀಟಗಳಿಂದ ರಕ್ಷಿಸಿ.
- ಬಿಳಿ ನೊಣಗಳ ನಿರ್ವಹಣೆ: ವೈರಸ್ ಅನ್ನು ಹರಡುವ ಬಿಳಿ ನೊಣಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವುದು ಅತ್ಯಂತ ಮುಖ್ಯ. ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಕೆಳಗಿನ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಿ:
- ಹಳದಿ ಅಂಟು ಬಲೆಗಳು: ಪ್ರತಿ ಎಕರೆಗೆ 15-20 ಹಳದಿ ಅಂಟು ಬಲೆಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿ ವಯಸ್ಕ ಬಿಳಿ ನೊಣಗಳನ್ನು ಸೆರೆಹಿಡಿಯಿರಿ.
- ಬೇವಿನ ಎಣ್ಣೆ (Neem oil): 3-5 ಮಿಲಿ/ಲೀಟರ್ ನೀರಿಗೆ ಬೆರೆಸಿ 7-10 ದಿನಗಳ ಅಂತರದಲ್ಲಿ ಸಿಂಪಡಿಸಿ. ಇದು ಬಿಳಿ ನೊಣಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ತಡೆಯುತ್ತದೆ.
ಸಸ್ಯಜನ್ಯ ಕೀಟನಾಶಕಗಳು: ಕೆಲವು ಸಸ್ಯಜನ್ಯ ಸಾರಗಳು ಬಿಳಿ ನೊಣಗಳನ್ನು ಹಿಮ್ಮೆಟ್ಟಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತವೆ.
- ಕಳೆ ನಿಯಂತ್ರಣ: ಕಳೆಗಳು ಬಿಳಿ ನೊಣಗಳಿಗೆ ಆಶ್ರಯ ನೀಡಬಹುದು, ಆದ್ದರಿಂದ ತೋಟವನ್ನು ಕಳೆ ಮುಕ್ತವಾಗಿಡಿ.
- ಬೆಳೆ ಸರದಿ: ಸಾಧ್ಯವಾದರೆ, ಮೆಣಸಿನಕಾಯಿ ನಂತರ ವೈರಸ್‌ಗೆ ಆತಿಥೇಯವಲ್ಲದ ಬೆಳೆಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಯಿರಿ.
- ತೋಟದ ಸ್ವಚ್ಛತೆ: ಸೋಂಕಿತ ಸಸ್ಯಗಳನ್ನು ತಕ್ಷಣವೇ ಬೇರು ಸಮೇತ ಕಿತ್ತು ನಾಶಪಡಿಸಿ (ಸುಟ್ಟು ಹಾಕಿ ಅಥವಾ ಆಳವಾಗಿ ಹೂಳಿ). ಅವುಗಳನ್ನು ಕೇವಲ ಕತ್ತರಿಸುವುದರಿಂದ ವೈರಸ್ ಹರಡುವ ಅಪಾಯ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ.
- ಸಸ್ಯಗಳ ನಡುವೆ ಸೂಕ್ತ ಅಂತರ: ಸೂಕ್ತ ಅಂತರವು ಗಾಳಿಯ ಸಂಚಾರವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕೀಟಗಳ ಹರಡುವಿಕೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ರೋಗ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡ ನಂತರ ನಿರ್ವಹಣೆ:
ವೈರಸ್ ಒಮ್ಮೆ ಗಿಡವನ್ನು ಆವರಿಸಿಕೊಂಡರೆ, ಅದನ್ನು ಗುಣಪಡಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ರೋಗದ ಹರಡುವಿಕೆಯನ್ನು ಮಿತಿಗೊಳಿಸಲು ಕೆಳಗಿನ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಬಹುದು:
- ಸೋಂಕಿತ ಗಿಡಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುವುದು (ರೋಗಿಂಗ್): ರೋಗದ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುವ ಎಲ್ಲಾ ಗಿಡಗಳನ್ನು ತಕ್ಷಣವೇ ಕಿತ್ತು ನಾಶಪಡಿಸುವುದು ವೈರಸ್ ಹರಡುವುದನ್ನು ತಡೆಯಲು ಅತ್ಯಂತ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ವಿಧಾನವಾಗಿದೆ.
- ಬಿಳಿ ನೊಣಗಳ ತೀವ್ರ ನಿಯಂತ್ರಣ: ಉಳಿದಿರುವ ಆರೋಗ್ಯಕರ ಗಿಡಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಬಿಳಿ ನೊಣಗಳ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ತೀವ್ರ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಿ.
- ಬೆಳೆ ವಿರಾಮ: ತೀವ್ರವಾಗಿ ಬಾಧಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಕಾಲ ಮೆಣಸಿನಕಾಯಿ ಬೆಳೆಯುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿ.
ರಾಸಾಯನಿಕ ನಿಯಂತ್ರಣ
ಟಾಟಾ ಸರ್ಪ್ಲಸ್ ಮೈಕ್ರೋನ್ಯೂಟ್ರಿಯಂಟ್ ಫರ್ಟಿಲೈಸರ್: ಈ ಉತ್ಪನ್ನವು ಸಸ್ಯದ ಪ್ರತಿರೋಧ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ಮೈಕ್ರೋನ್ಯೂಟ್ರಿಯಂಟ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. 2 ಮಿಲಿ/ಲೀಟರ್ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಬೆರೆಸಿ, ಪ್ರತಿ 25-30 ದಿನಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ 2-3 ಬಾರಿ ಸ್ಪ್ರೇ ಮಾಡಬೇಕು.
ಸಂಭ್ರಮ ಮೈಕ್ರೋನ್ಯೂಟ್ರಿಯಂಟ್ ಫರ್ಟಿಲೈಸರ್: ಇದು ಅಗತ್ಯವಿರುವ NPK, ಸೆಕೆಂಡರಿ ನ್ಯೂಟ್ರಿಯಂಟ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಮೈಕ್ರೋನ್ಯೂಟ್ರಿಯಂಟ್‌ಗಳನ್ನು ಚೆಲೇಟೆಡ್ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಹೊಂದಿದೆ. ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದ್ದು, 15 ಲೀಟರ್ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಕರಗಿಸಿ, ಎಲೆಗಳ ಎರಡೂ ಬದಿಗಳ ಮೇಲೆ ಸ್ಪ್ರೇ ಮಾಡಬೇಕು.
ವಿರಿಮ್ಯೂನ್: ವಿವಿಧ ಸಸ್ಯ ಸತ್ವಗಳಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾದ ಈ ಉತ್ಪನ್ನವು ಸಸ್ಯದ ಪ್ರತಿರೋಧ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಲೀಫ್ ಕರ್ ಮತ್ತು ಯೆಲ್ಲೋ ಮೋಸಾಯಿಕ್ ವಿರುದ್ಧ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ. 3-4 ಮಿಲಿ/ಲೀಟರ್ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಬೆರೆಸಿ, ಸಸ್ಯಗಳ ಮೇಲೆ ಸ್ಪ್ರೇ ಮಾಡಬೇಕು.
ಸಮಾರೋಪ
ಲೀಫ್ ಕರ್ ವೈರಸ್‌ನಂತಹ ವೈರಲ್ ರೋಗಗಳನ್ನು ಸೋಂಕು ಸಂಭವಿಸಿದ ನಂತರ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡುವುದು ಕಷ್ಟಸಾಧ್ಯ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಸಸ್ಯದ ಪ್ರತಿರೋಧ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಮೂಲಕ ರೋಗದ ತಡೆಗಟ್ಟುವಿಕೆಗೆ ಒತ್ತು ನೀಡಬೇಕು. ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಪೋಷಕಾಂಶಗಳನ್ನು ಸರಿಯಾದ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಪೂರೈಸುವ ಮೂಲಕ ಸಸ್ಯಗಳನ್ನು ಆರೋಗ್ಯವಂತವಾಗಿರಿಸಿ, ರೋಗಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಸ್ವಯಂ ರಕ್ಷಣಾ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಬೆಳೆಸಬಹುದು.
