ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ ಕೃಷಿಕರ ಆದಾಯವನ್ನು ದ್ವಿಗುಣಗೊಳಿಸಲು ವಿವಿಧ ಯೋಜನೆಗಳು ಮತ್ತು ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಅನುಷ್ಠಾನಗೊಳಿಸುತ್ತಿದೆ. ಈ ಯೋಜನೆಗಳು ಕೃಷಿಕರ ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಮತ್ತು ಕೃಷಿ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಸಮೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಉದ್ದೇಶಿತವಾಗಿವೆ.
ಪ್ರಮುಖ ಯೋಜನೆಗಳು ಮತ್ತು ತಂತ್ರಗಳು:
ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಕಿಸಾನ್ ಸಮ್ಮಾನ್ ನಿಧಿ (PM-KISAN): ಈ ಯೋಜನೆಯಡಿ, ಅರ್ಹ ಕೃಷಿಕರಿಗೆ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ₹6,000 ನೇರ ಹಣಕಾಸು ಸಹಾಯವನ್ನು ಮೂರು ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಫಸಲ್ ಬಿಮಾ ಯೋಜನೆ (PMFBY): ಈ ಯೋಜನೆ ಕೃಷಿಕರಿಗೆ ಬೆಳೆ ವಿಮೆ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಿ, ಬೆಳೆ ಹಾನಿಯಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಆರ್ಥಿಕ ನಷ್ಟವನ್ನು ತಗ್ಗಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಕಿಸಾನ್ ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಕಾರ್ಡ್ (KCC): ಕೃಷಿಕರಿಗೆ ಕಡಿಮೆ ಬಡ್ಡಿದರದಲ್ಲಿ ಸಾಲವನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ಈ ಯೋಜನೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಕನಿಷ್ಠ ಬೆಂಬಲ ಬೆಲೆ (MSP): ಸರ್ಕಾರವು ವಿವಿಧ ಬೆಳೆಗಳಿಗೆ ಉತ್ಪಾದನಾ ವೆಚ್ಚದ 1.5 ಪಟ್ಟು MSP ನ್ನು ನಿಗದಿ ಮಾಡಿದೆ, ಇದರಿಂದ ಕೃಷಿಕರಿಗೆ ನ್ಯಾಯಸಮ್ಮತ ಬೆಲೆ ಲಭ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ.
ಪರಂಪರಾಗತ ಕೃಷಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಯೋಜನೆ (PKVY): ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕೃಷಿ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಮತ್ತು ಜೈವಿಕ ಕೃಷಿಯನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಲು ಈ ಯೋಜನೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದೆ.
ಪ್ರತಿ ಹನಿ ಹೆಚ್ಚು ಬೆಳೆ (Per Drop More Crop): ಈ ಯೋಜನೆ ಜಲ ಬಳಕೆಯ ದಕ್ಷತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಮತ್ತು ಮೈಕ್ರೋ ಇರಿಗೇಶನ್ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಉದ್ದೇಶಿತವಾಗಿದೆ.
ಕೃಷಿಕ ಉತ್ಪಾದಕರ ಸಂಘಟನೆಗಳು (FPOs): ಸರ್ಕಾರವು 10,000 ಹೊಸ FPO ಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಯೋಜನೆ ರೂಪಿಸಿದೆ, ಇದರಿಂದ ಕೃಷಿಕರಿಗೆ ಒಟ್ಟಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಶಕ್ತಿ, ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಪ್ರವೇಶ ಮತ್ತು ಉತ್ತಮ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಸಂಪರ್ಕ ಲಭ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ.
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಧುಪಾಲನೆ ಮತ್ತು ಜೇನು ಮಿಷನ್: ಈ ಮಿಷನ್ ಜೇನುಪಾಲನೆ ಮತ್ತು ಜೇನು ಉತ್ಪಾದನೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಿ, ಕೃಷಿಕರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಆದಾಯದ ಮೂಲವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
ಕೃಷಿ ಯಂತ್ರೀಕರಣ: ಆಧುನಿಕ ಕೃಷಿ ಯಂತ್ರೋಪಕರಣಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಸರ್ಕಾರವು ಸಹಾಯಧನ ಮತ್ತು ಹಣಕಾಸು ಸಹಾಯವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತಿದೆ.
ಮಣ್ಣು ಆರೋಗ್ಯ ಕಾರ್ಡ್: ಈ ಯೋಜನೆಯಡಿ, ಕೃಷಿಕರಿಗೆ ಅವರ ಮಣ್ಣಿನ ಪೋಷಕಾಂಶ ಸ್ಥಿತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದರಿಂದ ಅವರು ಸರಿಯಾದ ರಸಗೊಬ್ಬರ ಬಳಕೆಯನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಬಹುದು.
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕೃಷಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಯೋಜನೆ (RKVY): ಈ ಯೋಜನೆ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಕೃಷಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಯೋಜಿಸಲು ಮತ್ತು ಅನುಷ್ಠಾನಗೊಳಿಸಲು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಮತ್ತು ಲವಚಿಕತೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಕೃಷಿ ಸಿಂಚಾಯಿ ಯೋಜನೆ (PMKSY): ಈ ಯೋಜನೆ ಜಲಸಿಂಚನ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಲು ಮತ್ತು ಜಲ ಬಳಕೆಯ ದಕ್ಷತೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಉದ್ದೇಶಿತವಾಗಿದೆ.
ಇ-ನಾಮ್ (e-NAM): ಇದು ದೇಶದ ಕೃಷಿ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸುವ ಆನ್‌ಲೈನ್ ವ್ಯಾಪಾರ ವೇದಿಕೆ, ಇದರಿಂದ ಕೃಷಿಕರಿಗೆ ಉತ್ತಮ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಪ್ರವೇಶ ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಸಮ್ಮತ ಬೆಲೆ ಲಭ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ.
ನೀಲಿ ಕ್ರಾಂತಿ: ಈ ಯೋಜನೆ ಮೀನುಗಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ಜಲಚರ ಕೃಷಿಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಉದ್ದೇಶಿತವಾಗಿದೆ, ಇದರಿಂದ ಕೃಷಿಕರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಆದಾಯದ ಮೂಲ ಲಭ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ.
ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಕಿಸಾನ್ ಸಂಪದ ಯೋಜನೆ (PMKSY): ಈ ಯೋಜನೆ ಆಹಾರ ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಉದ್ಯಮದ ಆಧುನಿಕ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ಉದ್ದೇಶಿತವಾಗಿದೆ, ಇದರಿಂದ ಮೌಲ್ಯವರ್ಧನೆ, ನಷ್ಟದ ಕಡಿತ ಮತ್ತು ಕೃಷಿಕರ ಆದಾಯದ ಹೆಚ್ಚಳ ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ.
ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಅನ್ನದಾತ ಆಯ್ ಸಂರಕ್ಷಣ ಅಭಿಯಾನ (PM-AASHA): ಈ ಯೋಜನೆ ಕೃಷಿಕರಿಗೆ ನ್ಯಾಯಸಮ್ಮತ ಬೆಲೆಗಳನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಲು ಸಮಗ್ರ ಖರೀದಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
ಕೃಷಿ ರಫ್ತು ನೀತಿ: ಈ ನೀತಿ ಕೃಷಿ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ರಫ್ತನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಿ, ಕೃಷಿಕರಿಗೆ ಜಾಗತಿಕ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ಉದ್ದೇಶಿತವಾಗಿದೆ.
ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಕಿಸಾನ್ ಮಾನಧನ್ ಯೋಜನೆ (PM-KMY): ಈ ಯೋಜನೆ ಸಣ್ಣ ಮತ್ತು ಅಲ್ಪಭೂಮಿ ಹೊಂದಿರುವ ಕೃಷಿಕರಿಗೆ ವೃದ್ಧಾಪ್ಯದಲ್ಲಿ ಆರ್ಥಿಕ ಭದ್ರತೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ಉದ್ದೇಶಿತವಾಗಿದೆ.
ಕೃಷಿ ವಿಜ್ಞಾನ ಕೇಂದ್ರಗಳು (KVKs): ಈ ಕೇಂದ್ರಗಳು ಕೃಷಿಕರಿಗೆ ಆಧುನಿಕ ಕೃಷಿ ವಿಧಾನಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತರಬೇತಿ, ಪ್ರದರ್ಶನ ಮತ್ತು ತಾಂತ್ರಿಕ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ.
ಈ ಯೋಜನೆಗಳು ಮತ್ತು ತಂತ್ರಗಳು ಕೃಷಿಕರ ಆದಾಯವನ್ನು ದ್ವಿಗುಣಗೊಳಿಸಲು ಮತ್ತು ಕೃಷಿ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಸಮೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣ ಪಾತ್ರವಹಿಸುತ್ತಿವೆ.
